دعوای ایران وآمریکا به برجام محدود نمی شود، هر چند که خروج یکجانبه و بازگرداندن تحریم‌ها زمینه مشکلات بوده، اما این بار وکلای ایران قرار است برای پیگیری شکایت، به دیوان لاهه بروند، دیوانی که بازوی قضایی سازمان ملل است.
برخلاف تصور، با خروج آمریکا از برجام، ایران دست روی دست نگذاشت و منتظر اقدامات اروپایی ها برای بازگرداندن ترامپ به توافق هسته ای یا لغو تحریم ها نماند، بلکه تیم حقوقی وزارت خارجه و ریاست جمهوری با اتکا به معاهده ها و توافق های بین المللی، اعمال تحریم های یکجانبه آمریکا را در مراجع قضایی دنیا از جمله دیوان دادگستری لاهه دنبال کرد.
ایران پس از تجدید تحریم‌های آمریکا و با استناد به پیمان مودت دوجانبه سال ۱۹۵۵ و با توجه به آنکه پیمان، دیوان لاهه را مرجع رفع اختلافات تعیین کرده است، از آمریکا به اتهام نقض این پیمان شکایت کرد.
تهران از واشنگتن شکایتی با عنوان« اعمال مجدد تحریم های یکجانبه اقتصادی و تشدید اقدامات محدودکننده علیه دولت، ملت، شرکت های ایرانی و مغایرت آن ها با برخی مفاد عهدنامه 1995 مودت میان دو کشور» به دیوان بین المللی دادگستری لاهه برده است. این شکایت 15 مرداد سال 97 به لاهه داده شد و دیوان با توجه به حساسیت ها بشردوستانه ای که دارد، دستور قرار موقت صادر کرد و تعلیق برخی تحریم های آمریکا علیه ایران را صادر کرد.
موفقیت تیم حقوقی ایران دراین دادگاه برای دریافت قرار موقت، امید بسیاری ایجاد کرده است تا تیم ایران در این دعوای حقوقی پیروز کامل میدان باشد، البته تا رسیدن به نتیجه نهایی زمان بسیاری پیش روی داریم چرا که روند رسیدگی به شکایت ها در شرایط عادی در دیوان بسیار کند و طولانی است اکنون که به دلیل شیوع بیماری کرونا نشست های دیوان آنلاین شده، پیش بینی می شود روند رسیدگی طولانی تر خواهد بود با این حال پیگیری و ممارست تیم حقوقی کشور باعث شده است که نشست بررسی صلاحیت دیوان در موعد مقرر خود یعنی از امروز 24 تا 31 شهریور ماه برگزار شود.
جلساتی که طی روزهای آتی در دیوان در خصوص پرونده شکایت ایران از آمریکا برگزار می شود در واقع برای حصول نتیجه نهایی و یا حتی بررسی شکایت نیست، بلکه یکی از مراحل ابتدایی بررسی شکایت محسوب می شود. به این معنا که دیوان فارغ از اینکه دستور موقتی صادر کرده است، صلاحیت و محدوده صلاحیت خود برای رسیدگی به چنین شکایتی را مورد ارزیابی قرار می دهد، طرف آمریکایی به دنبال آن است که یا از معاهده مودت خارج شود تا ایران دیگر برای پیگیری شکایت خود به دیوان مراجعه نکند یا در جلسات پیش روی طوری از خود دفاع کند و شکایت ایران را زیر سوال ببرد تا 17 قاضی دیوان که شکایت مذکور را بررسی می کند، یا رای به عدم صلاحیت دیوان بدهند یا محدود صلاحیت را کوچک کنند.
این نکته حائز اهمیت است که اگر ترامپ بخواهد به رویه گذشته خود از پیمان مودت خارج شود، باید گفت که بر اساس بند ۳ ماده ۲۳ پیمان مودت، هر یک از طرفین می‌تواند با دادن اخطار کتبی یک‌ساله، این عهدنامه را فسخ کند در واقع حتی با فسخ قرار داد، این معاهده یکسال اعتبار دارد و حق شکایت ایران پا برجا می ماند.
دیوان بین المللی دادگستری لاهه در دستور موقت خود که 11 مهر سال 97 صادر کرده است ایالات متحده آمریکا را ملزم کرده نسبت به رفع موانع صادرات و نقل و انتقالات مالی در خصوص برخی اقلام نظیر دارو و تجهیزات پزشکی، مواد غذایی و محصولات کشاورزی، وسایل یدکی و خدمات و تجهیزات لازم برای ایمنی هواپیمایی کشور اقدام کند و هر گونه مانعی که دلیل وضع تحریم های 9 مه 2018 بر سر راه صادرات آزاد کالاهای یادشده وجود دارد را مرتفع سازد. هر چند که آمریکا به این حکم عمل نکرده و مستنداتی در این زمینه وجود دارد اما این دستور موقت در واقع موفقیتی به نام ایران است.
مراحل رسیدگی دیوان به پرونده شکایت ایران از آمریکا شامل رسیدگی ابتدایی به درخواست کشورمان مبنی بر صدور دستور موقت، رسیدگی به «دادخواست» ایران از باب احراز صلاحیت و در«رای صلاحیتی» و سرانجام رسیدگی محتوایی و صدور رای ماهوی» است.
جمشید ممتاز، قاضی ایرانی دادگاه لاهه را بشناسید
درحال حاضر، دیوان دستور موقتی در پاسخ به درخواست ایران و علیه آمریکا صادر کرده و هم اکنون نیز مشغول رسیدگی به ایرادات مقدماتی ایالات متحده و ملاحظات و پاسخ های ایران در مورد صلاحیت خود است. ایالات متحده در اعتراض، لایحه مکتوبی از ایرادات را نزد دیوان ثبت کرده و معتقد است دیوان بین المللی دادگستری صلاحیت پرداختن به موضوع را ندارد. این درحالی است که ایران در پاسخ، لایحه مکتوبی از استدلالات حقوقی و تفصیلی خود را درباره صلاحیت دیوان تسلیم کرده است. دیوان پس از بررسی لوایح مکتوب و برگزاری جلسات شفاهی استماع، در فاصله ای چندماهه اقدام به صدور رأی صلاحیتی خواهد کرد و در صورت احراز صلاحیت می تواند وارد رسیدگی ماهوی شود. صدور رای صلاحیت در شرایط عادی بین 3 تا 6 ماه زمان می برد و با وجود شیوع بیماری کرونا احتمال طولانی شدن زمان صدور این رای وجود دارد.
سابقه طرح دعاوی میان ایران و دیگر دولت ها نشان می دهد از میان 6 پرونده ای که تاکنون در دیوان درباره ی کشورمان مطرح شده، چهار مورد مربوط به شکایات ایران از آمریکا بوده است. ایران پیش از این، یکبار در سال ۱۳۶۸ در پی سرنگونی هواپیمای مسافربری ایرباس، بار دیگر در سال ۱۳۷۱ پس از انهدام سکوهای نفتی کشورمان و یکبار هم در سال ۱۳۹۵ در پی توقیف اموال ایران توسط آمریکا؛ از آن کشور نزد دیوان اقامه دعوا کرده است. در دو مورد دیگر، یکبار انگلستان در سال ۱۳۳۰ به واسطه ی ملی شدن صنعت نفت توسط دکتر مصدق و بار دیگر آمریکا در سال ۱۳۵۸ در قضیه کارکنان دیپلماتیک و کنسولی علیه کشورمان طرح دعوا کرده اند.
در شرایطی که سایر تیم های وزارت خارجه برای حل و فصل اختلافات در برجام و خنثی کردن مکانسیم ماشه از سوی آمریکا در مجامع دیگر هستند، تیمی از حقوق دانان کشور این روزها در تلاش هستند تا در مقابل تیم حقوقی آمریکا در دیوان بین المللی دادگستری لاهه قرار گیرند و رای حقانیت و صلاحیت دیوان برای ورود به پرونده شکایت تهران از واشنگتن را دریافت کنند تا مراحل بعدی رسیدگی به شکایت طی شود.
دعوای ایران وآمریکا به برجام محدود نمی شود، هر چند که خروج یکجانبه و بازگرداندن تحریم‌ها زمینه مشکلات بوده، اما این بار وکلای ایران قرار است برای پیگیری شکایت، به دیوان لاهه بروند، دیوانی که بازوی قضایی سازمان ملل است.
پایگاه خبری خبر فوری (khabarfoori.com)
برخلاف تصور، با خروج آمریکا از برجام، ایران دست روی دست نگذاشت و منتظر اقدامات اروپایی ها برای بازگرداندن ترامپ به توافق هسته ای یا لغو تحریم ها نماند، بلکه تیم حقوقی وزارت خارجه و ریاست جمهوری با اتکا به معاهده ها و توافق های بین المللی، اعمال تحریم های یکجانبه آمریکا را در مراجع قضایی دنیا از جمله دیوان دادگستری لاهه دنبال کرد.
ایران پس از تجدید تحریم‌های آمریکا و با استناد به پیمان مودت دوجانبه سال ۱۹۵۵ و با توجه به آنکه پیمان، دیوان لاهه را مرجع رفع اختلافات تعیین کرده است، از آمریکا به اتهام نقض این پیمان شکایت کرد.
تهران از واشنگتن شکایتی با عنوان« اعمال مجدد تحریم های یکجانبه اقتصادی و تشدید اقدامات محدودکننده علیه دولت، ملت، شرکت های ایرانی و مغایرت آن ها با برخی مفاد عهدنامه 1995 مودت میان دو کشور» به دیوان بین المللی دادگستری لاهه برده است. این شکایت 15 مرداد سال 97 به لاهه داده شد و دیوان با توجه به حساسیت ها بشردوستانه ای که دارد، دستور قرار موقت صادر کرد و تعلیق برخی تحریم های آمریکا علیه ایران را صادر کرد.
موفقیت تیم حقوقی ایران دراین دادگاه برای دریافت قرار موقت، امید بسیاری ایجاد کرده است تا تیم ایران در این دعوای حقوقی پیروز کامل میدان باشد، البته تا رسیدن به نتیجه نهایی زمان بسیاری پیش روی داریم چرا که روند رسیدگی به شکایت ها در شرایط عادی در دیوان بسیار کند و طولانی است اکنون که به دلیل شیوع بیماری کرونا نشست های دیوان آنلاین شده، پیش بینی می شود روند رسیدگی طولانی تر خواهد بود با این حال پیگیری و ممارست تیم حقوقی کشور باعث شده است که نشست بررسی صلاحیت دیوان در موعد مقرر خود یعنی از امروز 24 تا 31 شهریور ماه برگزار شود.
جلساتی که طی روزهای آتی در دیوان در خصوص پرونده شکایت ایران از آمریکا برگزار می شود در واقع برای حصول نتیجه نهایی و یا حتی بررسی شکایت نیست، بلکه یکی از مراحل ابتدایی بررسی شکایت محسوب می شود. به این معنا که دیوان فارغ از اینکه دستور موقتی صادر کرده است، صلاحیت و محدوده صلاحیت خود برای رسیدگی به چنین شکایتی را مورد ارزیابی قرار می دهد، طرف آمریکایی به دنبال آن است که یا از معاهده مودت خارج شود تا ایران دیگر برای پیگیری شکایت خود به دیوان مراجعه نکند یا در جلسات پیش روی طوری از خود دفاع کند و شکایت ایران را زیر سوال ببرد تا 17 قاضی دیوان که شکایت مذکور را بررسی می کند، یا رای به عدم صلاحیت دیوان بدهند یا محدود صلاحیت را کوچک کنند.
این نکته حائز اهمیت است که اگر ترامپ بخواهد به رویه گذشته خود از پیمان مودت خارج شود، باید گفت که بر اساس بند ۳ ماده ۲۳ پیمان مودت، هر یک از طرفین می‌تواند با دادن اخطار کتبی یک‌ساله، این عهدنامه را فسخ کند در واقع حتی با فسخ قرار داد، این معاهده یکسال اعتبار دارد و حق شکایت ایران پا برجا می ماند.
دیوان بین المللی دادگستری لاهه در دستور موقت خود که 11 مهر سال 97 صادر کرده است ایالات متحده آمریکا را ملزم کرده نسبت به رفع موانع صادرات و نقل و انتقالات مالی در خصوص برخی اقلام نظیر دارو و تجهیزات پزشکی، مواد غذایی و محصولات کشاورزی، وسایل یدکی و خدمات و تجهیزات لازم برای ایمنی هواپیمایی کشور اقدام کند و هر گونه مانعی که دلیل وضع تحریم های 9 مه 2018 بر سر راه صادرات آزاد کالاهای یادشده وجود دارد را مرتفع سازد. هر چند که آمریکا به این حکم عمل نکرده و مستنداتی در این زمینه وجود دارد اما این دستور موقت در واقع موفقیتی به نام ایران است.
مراحل رسیدگی دیوان به پرونده شکایت ایران از آمریکا شامل رسیدگی ابتدایی به درخواست کشورمان مبنی بر صدور دستور موقت، رسیدگی به «دادخواست» ایران از باب احراز صلاحیت و در«رای صلاحیتی» و سرانجام رسیدگی محتوایی و صدور رای ماهوی» است.
جمشید ممتاز، قاضی ایرانی دادگاه لاهه را بشناسید
درحال حاضر، دیوان دستور موقتی در پاسخ به درخواست ایران و علیه آمریکا صادر کرده و هم اکنون نیز مشغول رسیدگی به ایرادات مقدماتی ایالات متحده و ملاحظات و پاسخ های ایران در مورد صلاحیت خود است. ایالات متحده در اعتراض، لایحه مکتوبی از ایرادات را نزد دیوان ثبت کرده و معتقد است دیوان بین المللی دادگستری صلاحیت پرداختن به موضوع را ندارد. این درحالی است که ایران در پاسخ، لایحه مکتوبی از استدلالات حقوقی و تفصیلی خود را درباره صلاحیت دیوان تسلیم کرده است. دیوان پس از بررسی لوایح مکتوب و برگزاری جلسات شفاهی استماع، در فاصله ای چندماهه اقدام به صدور رأی صلاحیتی خواهد کرد و در صورت احراز صلاحیت می تواند وارد رسیدگی ماهوی شود. صدور رای صلاحیت در شرایط عادی بین 3 تا 6 ماه زمان می برد و با وجود شیوع بیماری کرونا احتمال طولانی شدن زمان صدور این رای وجود دارد.
سابقه طرح دعاوی میان ایران و دیگر دولت ها نشان می دهد از میان 6 پرونده ای که تاکنون در دیوان درباره ی کشورمان مطرح شده، چهار مورد مربوط به شکایات ایران از آمریکا بوده است. ایران پیش از این، یکبار در سال ۱۳۶۸ در پی سرنگونی هواپیمای مسافربری ایرباس، بار دیگر در سال ۱۳۷۱ پس از انهدام سکوهای نفتی کشورمان و یکبار هم در سال ۱۳۹۵ در پی توقیف اموال ایران توسط آمریکا؛ از آن کشور نزد دیوان اقامه دعوا کرده است. در دو مورد دیگر، یکبار انگلستان در سال ۱۳۳۰ به واسطه ی ملی شدن صنعت نفت توسط دکتر مصدق و بار دیگر آمریکا در سال ۱۳۵۸ در قضیه کارکنان دیپلماتیک و کنسولی علیه کشورمان طرح دعوا کرده اند.
در شرایطی که سایر تیم های وزارت خارجه برای حل و فصل اختلافات در برجام و خنثی کردن مکانسیم ماشه از سوی آمریکا در مجامع دیگر هستند، تیمی از حقوق دانان کشور این روزها در تلاش هستند تا در مقابل تیم حقوقی آمریکا در دیوان بین المللی دادگستری لاهه قرار گیرند و رای حقانیت و صلاحیت دیوان برای ورود به پرونده شکایت تهران از واشنگتن را دریافت کنند تا مراحل بعدی رسیدگی به شکایت طی شود.
منبع: خبرفوری
76
ایران
آمریکا
دیوان لاهه
پیمان مودت
اخبار مرتبط
خبر فوری در شبکه های اجتماعی
ماجرای یک بدهی 40 ساله/ انگلیس واقعا می‌خواهد میلیون‌ها پوند به ایران بدهد؟
هنوز برای هواداران استقلال سوال است که چرا استراماچونی فراری داده شد؟/ مقصر تمامی ناکامی‌های ما وزارت ورزش نیست
فرمانده قرارگاه اقتصادی سپاه راهی پاستور می شود؟ / «محمد»، گزینه ای برای جانشینی روحانی
عراق، شاید محل درگیری ایران و آمریکا؛ همه چیز به تصمیم الکاظمی بستگی دارد/ اقدام آمریکا بعد از شکست پروژه مکانیسم ماشه چیست؟
دو موشک ایرانی که پیام مهمی را به ترامپ مخابره کردند/ آیا "حاج قاسم" و "ابومهدی" واکنشی به مساله مکانیسم ماشه بود؟
به روایت شما مخاطبین خبرفوری نسبت به عدم کیفیت برخی از مواد غذایی انتقاداتی دارند 1399/5/22 آبگرفتگی کوچه های افشار غربی در بلوار آزادگان اصفهان در هنگام بارش باران / مشکلی که حالا دیگر وجود ندارد 1399/5/16 گلایه یک دانشجوی پزشکی از شرایط امتحان بورد! 1399/5/12 مخاطبان خبرفوری: نگران کنکور کرونایی هستیم! 1399/5/9 برجی در مشهد که به پسرهای نوجوان روی خوش نشان نمی‌دهد 1399/5/9 یک وام ازدواج و هزار و یک دردسر 1399/5/5 ادامه
آخرین دیدگاه