۲۰ استاد دانشگاه تهران برای برون رفت از اعتراض ها چه گفتند؟/ضرورت آزادی بازداشت شدگان و حفظ استقلال دانشگاه ها

بازخوانی نشست بیش از ۹۰ نفر از اساتید دانشگاه تهران، زمینه ها، راهکارها و علت وقوع اعتراضات مهرماه را پیش روی دولت سیزدهم قرار می دهد. محور مشترک این اساتید، استقلال «دانشگاه ها» برای تبدیل به مکان طرح انتقادات و ارائه راهکار حل مسائل کشور است.

رسول سلیمی: در حالی که اعتراضات بعد از فوت مهسا امینی در شهرهای ایران، رو به کاهش دارد، در ۱۲ مهرماه «خانه گفت‌وگوی دانشگاه تهران»، نشستی را با حضور ۹۰ استاد دانشگاه تهران در تالار شهید سلیمانی دانشگاه تهران برگزار کرد. این نشست در حالی صورت گرفته بود که برخورد با اساتید و دانشجویان دانشگاه شریف، حضور وزیر علوم در این دانشگاه و دلجویی رئیس دانشگاه از آنان را به دنبال داشت.

این نشست از آن جهت اهمیت داشت که اعتراضات خیابانی به مرحله ای از خشونت های عریان و هتک حرمت اساتید و دانشجویان کشیده شد. اساتید دانشگاه تهران در این نشست علاوه بر ارائه نظریات علمی برای تبیین زمینه های اعتراضات به بیان علت ها و دلایل آن پرداختند. حضور اساتید دانشگاه تهران با سلایق مختلف، گویای آغاز گفت وگوی ملی برای حل مسائل است.

حضور محمدجوادظریف، محمدحسن ابوترابی‌فرد، سعید رضا عاملی، غلامعلی حداد عادل، علی مطهری، پیروز حناچی، رضا فرجی دانا، لعیا جنیدی، الهام امین زاده، صادق زیبا کلام، ابراهیم متقی و…، گویای تنوع نظرات و دیدگاه ها در این جلسه است. اما بررسی محتوای نظرات نشان می دهد اعضای این نشست در عین تنوع نظرات، از وحدت بر اجرای برخی پیشنهادها برخوردار بودند که این موضوع، اهمیت توجه دولتمردان به این نشست مهم را دوچندان می کند.

در این نشست، مهمترین زمینه های وقوع حوادث، ریشه های اقتصادی ارزیابی شده که بر متغیرهای اجتماعی و فرهنگی اثرگذار بوده است. این زمینه ها در کنار تغییرات تکنولوژیک در روند جهانی سازی، تغییرات زیرپوستی نسلی را به همراه داشته تا جائیکه روش های سیاستگذاری حکمران سیاسی در ایران همزمان با تغییر انتظارات نسل جدید، بروزرسانی نشده است. این فاصله نسل جدید با نسل سیاستگذار، شکافی را ایجاد کرده تا انباشت مشکلات اقتصادی و اجتماعی در بزنگاه توسعه ارتباطات جهانی، به مسئله ای مهم در ایران بازنمایی شود.

اساتید دانشگاه تهران در تبیین علل اعتراضات به زنجیره ای از انگیزه ها و دلایل در حوزه های فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی اشاره کرده و انباشت مسائل حل نشده در سال های اخیر را دلیل شدت و طولانی شدن اعتراضات در ایران عنوان کردند.

از این دیدگاه، شناخت حلقه های این زنجیره که در سال های گذشته به شکل گیری اعتراضات کوچکتر منجر شده، ناکامی افراد معترض در رسیدن به خواسته های مورد اعتراض و دیده نشدن اعتراض آن ها نسبت به مسائلی که حتی مکانی برای بیان نقدها و اعتراضات را در کشور درنظر نگرفته، به عنوان مهمترین دلایل تشریح کردند.

در این نشست راهکارهای عملی برای عبور از اعتراضات خیابانی نیز عنوان شد. محور اصلی پیشنهادات اساتید دانشگاه تهران، زمینه سازی حاکمیت برای ایجاد گفت وگو و طرح انتقادات و نظرات در محیط های دانشگاهی است. این اساتید معتقدند دانشگاه می تواند به مکانی برای طرح انتقادات از سوی دانشجویان و ارائه راهکار از سوی اساتید به حکومت تبدیل شود. استقلال دانشگاه ها از قدرت سیاسی رسمی، زمینه ساز چنین تحولی در کشور برای جلوگیری از خشونت ورزی در خیابان به جای بیان نظرات است.

بیشتر بخوانید

در زیر خلاصه ای از نظرات ۲۱ استاد دانشگاه تهران درباره اعتراضات بعد از فوت مهسا امینی آمده است.توجه نهادهای سیاسی دولت به این نظرات، زمینه ها برای طرح راهکارهای علمی برای عبور از شرایط بحران پیش آمده را فراهم کرده و به دولت این فرصت را می دهد تا از ظرفیت اساتید دانشگاه به مثابه مرجعیتی تاثیرگذار بر جامعه برای عبور از خشونت ناشی از اعتراضات خیابانی عبور کند. برای ایفای چنین نقشی، همکاری نزدیک میان دولت و جامعه دانشگاهی ضروری است. این تلاش دو جانبه، چشم اندازی از بازگشت آرامش به جامعه را پیش رو قرار می دهد.

۲۱۶۲۱۳