درگذشت آزاده نامداری بهانه‌ای شد تا عوارض مصرف بیش از اندازه قرص‌ های اعصاب و روان را مورد بررسی قرار دهیم.

۱۰ روز پیش بود که خبر ناراحت کننده و ناگهانی ، مجری سابق صدا و سیما، در رسانه‌ها اعلام شد و فوت ناگهانی و غیر عادی این مجری، سوالات زیادی برای مردم ایجاد کرد.

به دلیل غیرمنتظره بودن این اتفاق، گمانه زنی‌های فراوانی مبنی بر خودکشی یا دیگر کشی او مطرح شد. مسئولان اورژانس و دادسرای جنایی تهران به سرعت اقدامات لازم را انجام دادند و جسد مرحومه آزاده نامداری به سالن تشریح کهریزک فرستاده شد و مورد بررسی قرار گرفت.

پزشکی قانونی پس از تشریح به صورت قطعی اعلام کرد که مرگ او به هیچ وجه قتل نبوده است. با توجه به وضعیت منزل متوفی و صحنه فوت او در زمان کشف جسد، هیچ مدرکی دال بر دیگرکشی مشاهده یا تایید نشد.

پس از انتشار قطعی این خبر، گمانه زنی‌های جدیدی مبنی بر افسردگی و خودکشی و سکته و ایست قلبی مرحومه آزاده نامداری مطرح شد، اما هیچ کدام از این‌ها تا کنون تایید نشده است.

پزشکی قانونی نیز از مردم و رسانه‌ها خواست تا زمان اعلام نتایج آزمایش‌های تشریح، صبور باشند و شایعه پراکنی نکنند.

تا اینکه کمتر از یک هفته پیش محمد شهریاری، معاون دادستان و سرپرست دادسرای جنایی تهران گفت: داروهای موجود در صحنه که مورد استفاده مرحوم بوده و بررسی اولیه پزشکی قانونی مبین وجود داروی قوی ضدافسردگی در آزمایش سم شناسی متوفی است؛ بنابراین احتمال مرگ بر اثر مصرف داروهای اعصاب و روان مطرح شد که البته قطعیت این موضوع هم منوط به نظر تکمیلی پزشکی قانونی در خصوص نتایج آزمایش آسیب شناسی است.

با توجه به این صحبت ها و مطرح شدن بحث افسردگی و مصرف داروهای اعصاب و روان و تاثیراتی که این داروها دارد، قصد داریم در این گزارش به تاثیر داروهای اعصاب و روان و عوارض مصرف بیش و مداوم این داروها بپردازیم.

محمدعلی اکبریان، فوق تخصص مغز و اعصاب و نورولوژی گفت: حیطه درمانی در بیماری‌های اعصاب روان از این منظر حائز اهمیت است که این داروها باید به مدت طولانی مصرف شوند.

اکبریان ادامه داد: اگر افراد به بیماری‌هایی عفونی مثل آنفلوانزا یا سرماخوردگی مبتلا باشند طی یک یا دو هفته دارو مصرف می‌کنند و سپس مصرف داروها را متوقف می‌کنند، ولی داروهای اعصاب و روان به گونه‌ای است که فرد گاهی ناچار است، شش ماه تا ۲۰ یا ۳۰ سال این داروها را مصرف کند.

این فوق تخصص مغز و اعصاب بیان کرد: به طور کلی استفاده طولانی و زیاد از داروهای اعصاب و روان، باعث به هم خوردن نظم سیستم بدن می‌شود یعنی این داروها باعث بهم ریختگی سیستم تنظیم شده بدن می‌شود.

او افزود: داروهای اعصاب و روان به دلیل تغییری که در فرمول شیمیایی مغز و بدن ایجاد می‌کنند، می‌توانند به عنوان یک عارضه روی قسمت‌های دیگر بدن تاثیر منفی بگذارند، به طور کلی ۳۰ تا ۳۲ ماده شیمیایی در بدن و مغز وجود دارد که باعث ایجاد تعادل در بدن می‌شود.

این فوق تخصص مغز و اعصاب و نورولوژی بیان کرد: اگر حتی یکی از این ماده‌های شیمیایی با مصرف خودسرانه یا بی رویه داروهای اعصاب، دستکاری شود، ۳۱ ماده دیگر را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد و تعادلشان را به هم می ریزد. به همین دلیل است که معمولا شاهد مواری هستیم که بیمار دچار بیماری افسردگی یا دوقطبی است و در طولانی مدت پس از مصرف دارو، دچار بیماری‌هایی نظیر پارکینسون می‌شود.

اکبریان تصریح کرد: از اصلی‌ترین دلایل ابتلا به پارکینسون، تاثیر نابجای داروهای اعصاب و روان بر سایر ارگان‌های بدن است که در نتیجه باعث بر هم خوردن تعادل سیستم عصبی می‌شود.

او تصریح کرد: داروهای اعصاب و روان حتما باید تحت نظر پزشک و به موقع و با دوز کاملا مشخص مصرف شود و هرگز بیمار نباید دوز دارو را به صورت خودسر ،کم یا زیاد کند. همچنین، در طول مصرف دارو، پزشک متخصص باید تسلط کامل بر بیمار و شرایطش داشته باشد و مدام حالات و روند درمان و بهبودی را چک کند .

این فوق تخصص مغز و اعصاب گفت: متاسفانه ما شاهد مواردی بوده ایم که فرد به صورت خودسر یک نسخه قدیمی را سال‌های سال و بدون مشورت و نظارت پزشک، مصرف می‌کند و یا اینکه برخی از پزشکان نیز دوزهای هزار یا دوهزار عددی از داروهای اعصاب و روان را در اختیار بیمار قرار می‌دهند تا بیمار نیازی به مراجعه مجدد به پزشک نداشته باشد .

به هم خوردن تعادل اعضای بدن، اصلی ترین عوارض مصرف داروهای اعصاب

اکبریان ادامه داد: افرادی که به میزان زیاد از داروهای اعصاب و روان استفاده می‌کنند،خبر ندارند که در بدنشان چه اتفاقاتی می‌افتد.با مصرف این داروها بعد از مدتها دچار عوارضی می‌شوند که غیرقابل برگشت و غیرقابل درمان است. ممکن است بیماری اصلی فرد، مداوا شود، اما عوارض دارویی به صورت حرکات غیرطبیعی بدن و سر و صورت و دهان و بیماری‌هایی مثل پارکینسون و دیستونی در فرد به وجود بیاید. این بیماری‌ها به شکلی خطرناک هستند که بعد از بروز، به راحتی قابل مداوا نیستند. بعضی از بیماری‌هایی که در نتیجه مصرف بیش از حد داروهای اعصاب و روان به وجود می‌آیند، می‌توانند اصلا قابل درمان نباشند و تا آخر عمر همراه فرد باقی بماند.

این فوق تخصص مغز و اعصاب و نورولوژی بیان کرد: بعضی از داروهای اعصاب و روان روی غدد داخلی نیز تاثیر می‌گذارند و عملکرد غده‌های تیروئید، هیپوفیز و فوق کلیه و روی قوای جنسی و … تاثیرات منفی و مخرب می‌گذارند.

او گفت: یکی از بیماری‌هایی که از عوارض مصرف بیش از حد داروهای اعصاب و روان در فرد ایجاد می‌شود، بیماری دیستونی است. در این بیماری، کنترل و تسلط بر اعضای بدن، از دسترس فرد خارج می‌شود؛ برای مثال گاهی فرد احساس می‌کند سر یا دستش به یک طرف منحرف می‌شود و یا زبانش مدام بی اراده از دهانش بیرون می‌آید و مزاحم حرف زدنش می‌شود.

اکبریان گفت: از دیگر عوارض مصرف این داروها ابتلا به بیماری دیسکینزی است. در این نوع بیماری فرد نمی‌تواند به درستی و به موقع از اعضای بدنش استفاده کند و کمک بگیرد، دلیلش هم این است که مصرف داروها باعث بر هم خوردن نظم و تعادل سیستم‌های بدن شده است.

او افزود: این بیماری‌ها معمولا به سادگی قابل درمان نیستند و بهتر است که بیمار قبل از مصرف هرگونه داروی اعصاب و روان در جریان عوارض شدیدتری که در طولانی مدت به آن‌ها مبتلا می‌شود، باشد.

۵۰ درصد بیماری‌های روان با رفتاردرمانی درمان می‌شود

این فوق تخصص مغز و اعصاب و نورولوژی بیان کرد: به طور کلی در ۵۰ درصد موارد می‌توان بیماران روانی را با رفتار و گفتار درمانی، معالجه کرد. متاسفانه برخی از سیستم‌های درمانی وقت کافی برای درمان بیمار اختصاص نمی‌دهند و به نسخه نویسی‌های طول و دراز، بسنده می‌کنند و به نوعی بیمار را از سر خود باز می‌کنند و اجازه نمی‌دهند که بیمار با روش‌های غیردارویی معالجه شود.

او افزود: برخی از افراد نیز راحت طلبی پیشه می‌کنند و ترجیح می‌دهند با مصرف داروهای شیمیایی، سرعت درمان را به خیال خود افزایش دهند در حالیکه بدون مصرف هیچ دارویی گاه می توانند در زمان بسیار کوتاهی نتیجه مطلوب را دریافت کنند و حتی هیچ عارضه دیگری را پس از بهبودی و رهایی از بیماری های اعصاب و روان، تجربه نکنند.

این فوق تخصص مغز و اعصاب تصریح کرد: مصرف هر گونه داروی اعصاب و روان به صورت خود سر و یا افزایش و کاهش دوزهای دارو بسیار خطرناک و گاهی کشنده است.