گوزن زرد ایرانی یکی از گونه‌های بومی حیات وحش ایران که در سال‌های اخیر به دلیل کاهش جمعیت این گونه، زنگ خطر انقراض آن‌ها به صدا درآمده ست.
گوزن زرد ایرانی یکی از گونه‌های ارزشمند بومی ایران است که امروز خطر انقراض این گونه را تهدید می‌کند. در گذشته این گونه زیستگاه‌های متعددی در سطح کشور داشت که متأسفانه به مرور زمان این زیستگاه‌ها از بین رفتند و همین موضوع سبب کاهش جمعیت گوزن زرد ایرانی شده است.
طول بدن گوزن زرد ایرانی ۱۳۰ تا ۲۰۰ سانتیمتر و طول دم آن نیز ۱۶ تا ۲۰ سانتیمتر است و همچنین ارتفاع بدن این گونه بین ۸۵ تا ۱۰۰ سانتیمتر و وزن آن نیز بین ۴۵ تا ۱۱۰ کیلوگرم است.
گوزن‌های نر دارای شاخ‌های توپر و منشعب هستند که از ۱ تا ۲ سالگی شروع به رشد می‌کنند. تعداد انشعابات شاخ سن حیوان را مشخص می‌کند. شاخ گوزن هر سال در فصل زمستان می‌افتد و سریعا شروع به رویش مجدد می‌کند. طول شاخ گوزن زرد بین ۵۰ تا ۷۰ سانتیمتر و طول انشعابات آن نیز بین ۷ تا ۲۰ سانتیمتر است. شاخ گوزن‌های نر مسن بسیار نازک و گاهی بدون انشعاب می‌شود و بدن آن‌ها هم پوشیده از مو‌های کوتاه می‌شود که در ناحیه پشت و پهلو‌ها به رنگ نارنجی متمایل به قرمز است. در ناحیه پهلو و پشت گوزن زرد ایرانی خال‌های سفید رنگی وجود دارد که در دو طرف پهلو‌ها به خطوط سفیدی تبدیل شده‌اند. این خال‌ها در فصل زمستان نامشخص هستند.
ویژگی‌های زیستی گوزن زرد ایرانی
گوزن‌های زرد ایرانی عمدتا شبگرد هستند و با غروب خورشید فعالیت خود را آغاز می‌کنند. گیاهخوار و نشخوار کننده‌اند، حس بویایی و بینایی نسبتا قوی دارند، به صورت اجتماعی زندگی کرده و نر‌های مسن‌تر گروه‌های جداگانه‌ای برای خود تشکیل می‌دهند.
تغذیه گوزن زرد معمولا علوفه و سرشاخه‌های گیاهان است؛ هر گوزن زرد ایرانی سالی ۱ تا ۲ بچه به دنیا می‌آورد، توله گوزن‌هایی که تا ۹ ماهگی از شیر مادر تغذیه می‌کنند و بعد از حدود یک سال و نیم بالغ می‌شوند. آن‌ها اغلب در مناطق جنگلی و جنگل‌های جلگه‌ای استان خوزستان زندگی می‌کنند.
در حال حاضر به دلیل از بین رفتن زیستگاه‌های طبیعی این گونه و شکار بی رویه آن، جمعیت گوزن‌های زرد ایرانی بسیار کاهش یافته و تنها پراکندگی طبیعی گوزن زرد به مناطق حفاظت شده دز و کرخه محدود شده است. امروزه جمعیت‌هایی از این گونه به دشت ناز ساری، جزیره اشک، منطقه حفاظت شده دنا، جزیره کبودان و چند منطقه دیگر به وسیله کارشناسان منتقل شدند.
آخرین دیدگاه