شیرمحمد اسپندار چهره نامآشنای موسیقی نواحی ایران و از نوازندگان کم نظیر و برجسته ساز دونلی است یا شاید بهتر است بگوییم تنها کسی است که میتواند «دونلی» بنوازد.
استاد شیرمحمد اسپندار در سال ۱۳۱۰ هجری خورشیدی در بمپور بلوچستان متولد شد. در نوجوانی برای پیدا کردن کار به پاکستان رفت و در سال ۱۳۳۷ پس از کسب تجربه در زمینه موسیقی به ایران بازگشت.
زندگی استاد اسپندار نیز با دشواریهایی که خیلی از هنرمندان نواحی با آن رو به رو بودهاند، سپری شده است. چند سال پیش منطقه «بمپور» گرفتار سیل شد و آب خانهی او را با خودش برد. مجبور شد، دو سالی را در چادر سر کند تا خانهای برایش دستوپا کنند. کشاورزی و گلهداری هم تنها راه امرار معاش او بود؛ چون تنها ماهی ۱۸۰ هزار تومان حقوق میگرفت.
او یک نوازنده معمولی نیست؛ مردی است که موفق به کسب دکتری افتخاری موسیقی سنتی از کشور فرانسه شده و تنها کسی است که میتواند ساز «دونلی» را بنوازد.
دونلی زدن به این معنا است که هنرمند بتواند دو نی را همزمان در دهان بگذارد و بنوازد. دونلی، ساز محلی منطقه سیستان است و شیرمحمد اسپندار هم با نگاه کردن از روی دست یک نفر دیگر، نواختن را یاد گرفت؛ اما همان یک نفر هم چند سال پیش از دنیا رفت و اکنون تنها شیرمحمد مانده است به عنوان دونلی نواز ایران.
این هنرمند به گوشه و کنار دنیا سفر کرده و در اروپا هم ساز زده است. تندیس او و نخستین دونلی در موزه تهران به یادگار گذاشته شده است.
شیوه نوازندگی شیر محمد اسپندار در پنجمین اجلاس کمیته ثبت میراث ناملموس در فهرست میراث معنوی کشور ثبت ملی شده است.
اللهبخش، پسر استاد اسپندار در تماسی که خبرنگار ایسنا با او داشت، درباره وضعیت جسمانی پدرش میگوید: پدرم حدود دو سال است که به علت مشکلات بینایی و داخلی و کهولت سن در بستر بیماری به سر میبرد و تحت درمان است. چند وقتی بود که پدرم حال جسمانی خوبی نداشت و در بیمارستان بستری بود ولی به علت مشکلات و شرایطی که جامعه به خاطر ویروس کرونا با آن درگیر است، ترجیح دادیم او را در منزل بستری کنیم. البته اکنون حالش بهتر است.
از او درباره وضعیت بیمه پدرش سوال میکنیم. پاسخ میدهد: پدرم از طرف موسسه هنرمندان پیشکسوت بیمه است ولی به این صورت که باید مبلغی را پرداخت کند تا از بیمه استفاده کند؛ به همین دلیل از سال ۶۰ از طرف خودم تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی است. از طرفی از سمت وزارت ارشاد نیز تا به حال بیمه درمانی دریافت نکرده است.
فرزند استاد اسپندار ادامه میدهد: تا به حال چندین بار شده است که از طرف موسسه هنرمندان پیشکسوت و یا وزارت فرهنگ و ارشاد با ما تماس گرفته و پیشنهاد دادهاند که اگر کمک خواستیم آماده هستند ولی ترجیح دادهایم خودمان هزینههای درمان پدر را به هر طریقی که شده تأمین کنیم و پیش خودمان باشد.
او در پایان با بیان اینکه در شهر ایرانشهر واقع در مرکز بلوچستان زندگی میکنند، درباره فعالیت موسیقی سالهای اخیر پدرش عنوان میکند: از آنجایی که پدر در سالهای اخیر بیمار بوده توانایی فعالیت موسیقی نداشته ولی تا چند سال پیش کسانی که علاقه داشتند نزد پدرم میآمدند و با او برنامه اجرا میکردند اما اینکه بخواهد به خارج از شهر یا کشور برای برگزاری کنسرت برود از لحاظ جسمانی امکانش وجود نداشته است.
شیرمحمد اسپندار چهره نامآشنای موسیقی نواحی ایران و از نوازندگان کم نظیر و برجسته ساز دونلی است یا شاید بهتر است بگوییم تنها کسی است که میتواند «دونلی» بنوازد.
پایگاه خبری خبر فوری (khabarfoori.com)
فرهنگی/ موسیقی 24 مرداد 1399 – 07:00
استاد شیرمحمد اسپندار در سال ۱۳۱۰ هجری خورشیدی در بمپور بلوچستان متولد شد. در نوجوانی برای پیدا کردن کار به پاکستان رفت و در سال ۱۳۳۷ پس از کسب تجربه در زمینه موسیقی به ایران بازگشت.
زندگی استاد اسپندار نیز با دشواریهایی که خیلی از هنرمندان نواحی با آن رو به رو بودهاند، سپری شده است. چند سال پیش منطقه «بمپور» گرفتار سیل شد و آب خانهی او را با خودش برد. مجبور شد، دو سالی را در چادر سر کند تا خانهای برایش دستوپا کنند. کشاورزی و گلهداری هم تنها راه امرار معاش او بود؛ چون تنها ماهی ۱۸۰ هزار تومان حقوق میگرفت.
او یک نوازنده معمولی نیست؛ مردی است که موفق به کسب دکتری افتخاری موسیقی سنتی از کشور فرانسه شده و تنها کسی است که میتواند ساز «دونلی» را بنوازد.
دونلی زدن به این معنا است که هنرمند بتواند دو نی را همزمان در دهان بگذارد و بنوازد. دونلی، ساز محلی منطقه سیستان است و شیرمحمد اسپندار هم با نگاه کردن از روی دست یک نفر دیگر، نواختن را یاد گرفت؛ اما همان یک نفر هم چند سال پیش از دنیا رفت و اکنون تنها شیرمحمد مانده است به عنوان دونلی نواز ایران.
این هنرمند به گوشه و کنار دنیا سفر کرده و در اروپا هم ساز زده است. تندیس او و نخستین دونلی در موزه تهران به یادگار گذاشته شده است.
شیوه نوازندگی شیر محمد اسپندار در پنجمین اجلاس کمیته ثبت میراث ناملموس در فهرست میراث معنوی کشور ثبت ملی شده است.
اللهبخش، پسر استاد اسپندار در تماسی که خبرنگار ایسنا با او داشت، درباره وضعیت جسمانی پدرش میگوید: پدرم حدود دو سال است که به علت مشکلات بینایی و داخلی و کهولت سن در بستر بیماری به سر میبرد و تحت درمان است. چند وقتی بود که پدرم حال جسمانی خوبی نداشت و در بیمارستان بستری بود ولی به علت مشکلات و شرایطی که جامعه به خاطر ویروس کرونا با آن درگیر است، ترجیح دادیم او را در منزل بستری کنیم. البته اکنون حالش بهتر است.
از او درباره وضعیت بیمه پدرش سوال میکنیم. پاسخ میدهد: پدرم از طرف موسسه هنرمندان پیشکسوت بیمه است ولی به این صورت که باید مبلغی را پرداخت کند تا از بیمه استفاده کند؛ به همین دلیل از سال ۶۰ از طرف خودم تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی است. از طرفی از سمت وزارت ارشاد نیز تا به حال بیمه درمانی دریافت نکرده است.
فرزند استاد اسپندار ادامه میدهد: تا به حال چندین بار شده است که از طرف موسسه هنرمندان پیشکسوت و یا وزارت فرهنگ و ارشاد با ما تماس گرفته و پیشنهاد دادهاند که اگر کمک خواستیم آماده هستند ولی ترجیح دادهایم خودمان هزینههای درمان پدر را به هر طریقی که شده تأمین کنیم و پیش خودمان باشد.
او در پایان با بیان اینکه در شهر ایرانشهر واقع در مرکز بلوچستان زندگی میکنند، درباره فعالیت موسیقی سالهای اخیر پدرش عنوان میکند: از آنجایی که پدر در سالهای اخیر بیمار بوده توانایی فعالیت موسیقی نداشته ولی تا چند سال پیش کسانی که علاقه داشتند نزد پدرم میآمدند و با او برنامه اجرا میکردند اما اینکه بخواهد به خارج از شهر یا کشور برای برگزاری کنسرت برود از لحاظ جسمانی امکانش وجود نداشته است.
منبع: ایسنا
72
موسیقی نواحی
موسیقی نواحی ایران
اخبار مرتبط
خبر فوری در شبکه های اجتماعی
پیشنهاد ما
هر چه که موجب پیشگیری از بیماری کرونا گردد، واجب است / هر خانه، یک حسینیه را محقق کنیم
ویران کردن دیوارهای 130 باغ بدون هشدار قبلی و با توضیحات گنگ بعدی در مشهد / یک باغدار: مجوز دادگاه داشتم / نماینده چناران: تخریبها، پیگرد قانونی دارد
انفجار بیروت؛ آیا چرنوبیل جدیدی در راه است؟ / شباهتهای انفجار بیروت با حادثه قطار نیشابور
پشت پرده ماجرای پس ندادن خانههای سعادتآباد توسط نمایندگان پیشین مجلس / حسینی: در دوره قالیباف تهاتر شد / داستان مربوط به مجلس هفتم است، نه دهم!
ایران وارد عصری جدیدی میشود/ پشت پرده قرارداد با روسیه و چین؛ جنگ سرد جدیدی در راه است؟
وکیل بقایی: او حین تصادف از کرمانشاه برمیگشت و در حال فرار از کشور نبود / عجیب نیست اگر احمدینژاد برایش تظلم خواهی کند / حاضرم برای اثبات بیگناهی بقایی مناظره کنم
۱۰۰سال پس از قراردادهای جنجالی با بریتانیا، ایران نظر به چین دارد / بحثبرانگیزترین قراردادهای دوران قاجار و پهلوی را بشناسید
به روایت شما مخاطبین خبرفوری نسبت به عدم کیفیت برخی از مواد غذایی انتقاداتی دارند 1399/5/22 آبگرفتگی کوچه های افشار غربی در بلوار آزادگان اصفهان در هنگام بارش باران / مشکلی که حالا دیگر وجود ندارد 1399/5/16 گلایه یک دانشجوی پزشکی از شرایط امتحان بورد! 1399/5/12 مخاطبان خبرفوری: نگران کنکور کرونایی هستیم! 1399/5/9 برجی در مشهد که به پسرهای نوجوان روی خوش نشان نمیدهد 1399/5/9 یک وام ازدواج و هزار و یک دردسر 1399/5/5 ادامه
آخرین دیدگاه