بازار نوشت: در حالی که کشاورزان از پایین بودن کیفیت تراکتور داخل گلایه مند هستند کارشناسان می گویند: استاندارد نبودن، نداشتن مشاور فنی مستقل، انحصاری بودن و نبودن رقیب موجب شده تراکتورسازی روی کیفیت حساس نباشد.

بخش کشاورزی کشور بر خلاف آنچه در دیگر کشورها می گذرد در حوزه مکانیزه کردن عرصه های کشاورزی خود با تاخیر وارد شده است. لذا اگرچه در حوزه ادوات کوچک کشاورزی نسبتا خوب پیش رفته و تولیدکننده های بسیاری در این عرصه فعال هستند که علاوه بر تامین بازار داخل بخشی از تولیدات خود را راهی بازارهای جهانی به خصوص بازارهای اطراف می کنند، امادر بحث تولید تراکتور نتواسنته کارنامه قابل قبولی داشته باشد. به طوری که کشاورزان به عنوان اصلی ترین مخاطبان و مشتریان این گروه از پایین بودن کیفیت تراکتور داخل بسیار ناراضی هستند. با این وجود کارشناسان می گویند وزارت جهاد کشاورزی باید در این خصوص پاسخگو باشد.

محمد امین آسودار فعال بخش کشاورزی در خصوص دلیل نارضایتی سراسری کشاورزان از کیفیت تراکتورهای داخل به بازار می گوید: مشکل اول این است که تراکتورسازی انحصاری است. مشکل دوم این است که بسیاری در این تراکتورسازی دست دارند که نمی گذارند تولیدات بی کیفیت متوقف شود، دقیقا مانند خودروسازان که ماشین های بی کیفیت تولید می کنند اما باز هم تولید دارند.

آسودار افزود: از سوی دیگر یکی از دلایل بی کیفیت بودن تراکتورهای کشور این است که تراکتورسازی هیچگونه مشاور فنی که مستقل عمل کند ندارد؛ به این معنا که الان اغلب کارخانه ها به دلیل اینکه کیفیت کارشان پایین نیاید و به ضرر مصرف کننده نشود یکسری مشاور-فنی هایی دارند که مستقل عمل می کنند و از خود تولید کننده حقوق نمی گیرند و در نتیجه در مورد عیوب به راحتی به کارخانه تذکر می دهد.

تراکتورسازی ایران نه تنها انحصاری است و بدون کارشناسان فنی کار می کند بلکه تکنولوژی ۵۰سال پیش را به کار می گیرد

وی ادامه داد: در همین راستا ما بارها گفته ایم تراکتورسازی نیاز به مشاورهای فنی دارد. این در شرایطی است که در دانشگاه ها متخصصان ماشین آلات کشاورزی بسیار داریم، اما بهایی به این حرف ها نمی دهند و همین موجب میذشود کیفیت تراکتورهای تولیدی پایین باشد.

آسودار افزود: اینکه کشاورزان نسبت به کیفیت تراکتورها گلایه دارند به حق است به طوری که حتی بنده شخصا یک پایان نامه کارشناسی ارشد را در دانشگاه کشاورزی خوزستان اجرا کرده ام که در مورد تلفات روغن توسط تراکتورها است! حتی آلودگی های زمین و مصرف بی رویه روغن را بررسی کردیم اما به هیچ وجه اهمیتی به آن نداده اند.

وی خاطر نشان کرد: تراکتورها مشکل دار از کارخانه بیرون می آید آن هم به این دلیل که کار تراکتورها استاندارد نیست، از سوی دیگر انحصاری است و همچنین مشاور فنی مستقل ندارند و لذا کیفیت بسیار پایین است.

وزارت جهاد کشاورزی موظف به نظارت بر کیفیت تراکتور است

آسودار همچنین در خصوص نظارت بر کیفیت تراکتورسازی ها اظهار داشت: وزارت جهاد کشاورزی مصرف کننده تراکتورها است پس خود وزارتخانه باید ناظر بر کیفیت آنها باشد. اما مساله اینجا است که بخش مکانیزاسیون وزارت جهاد ضعیف است و در حالی که بارها از مکانیزاسیون کشور شکایت کرده ایم اما گوش نمی دهند و اصلا نماینده ای برای نظارت بر کیفیت تراکتورهای تولیدی ندارند.

وی ادامه داد: این در شرایطی است که وقتی تولید تراکتور برای وزارت جهاد است لذا این وزارتخانه باید متخصصانی بالای سر تراکتورسازها بگذارند که تراکتورهای تولیدی زیرنظر آنها بیرون بیاید.

این فعال بخش در پاسخ به این سوال که چه باید کرد که تراکتورسازی مجبور به بالا بردن کیفیت تولیدات خود گردد، گفت: حضور رقیب در بازار تنها راهکار است؛ در کشورهای توسعه یافته در بخش تراکتورسازی ده ها شرکت هستند و اینها چون باید رقابت کنند بنابراین تحقیقات دائمی دارند و دائما هم دستگاه های خود را کنترل می کنند. اما در ایران چون تراکتورسازی رقیب ندارد هر محصول بی کیفیتی را بیرون می دهد.

وی خاطر نشان کرد: با این وجود باز هم به نظر بنده مقصر اصلی بی کیفیت بودن تراکتور ایران وزارت جهاد کشاورزی است.

آسودار همچنین در خصوص وضعیت به روز بودن تراکتور ایران نیز اظهار داشت: به هیچ وجه بروز رسانی نشده اند و مثل بقیه ماشین ها و خودروها بسیار تکنیک قدیمی است، به هیچ وجه سیستم الکترونیک در آن استفاده نمی شود و به همان شکل سابق بیرون می آید. به طوری که به دلیل پر سروصدا بودن و استاندارد نبودن الان همه راننده های تراکتور نه تنها مشکل شنوایی دارند بلکه کمردرد و زانو درد نیز دارند. این در حالی است که در نمونه های خارجی جدید به نحوی تغییرات اعمال کرده اند راننده تراکتور با چنین مشکلاتی مواجه نباشد.

وی در پایان خاطر نشان کرد: مساله اینجا است که تراکتورسازی ایران تکنولوژی ۵۰سال پیش را تکرار می کند.

وی افزود: وقتی تراکتورسازی یک بازار انحصاری است و رقیبی ندارد و مشتریان مجبور هستند از او خرید کنند چه ضرورتی دارد که روی کیفیت کار کنند و روی آن حساسیت نشان دهند. درعوض دنبال این هستند که قیمت تمام شده را پایین بیاورند، و از نظر کمی تعداد تولید را بالا ببرند.

سهرابی زاده ادامه داد: وقتی کمیت را بالا ببرند و قیمت تمام شده را کاهش دهند و از آن طرف رقیب هم نداشته باشند قطعا از کیفیت محصول کاسته می‌شود.

این صنعتگر بخش کشاورزی با بیان اینکه بخشی از پایین بودن کیفیت تراکتور ممکن است به دلیل افزایش نرخ دلار باشد، افزود: اگر دولت بخواهد روی قیمت ها نظارت داشته باشد به دلیل نرخ دلار قیمت تمام شده بالا می رود و لذا از کیفیت می زنند تا قیمت تمام شده پایین بیاید.

وی افزود: از دیگر عواملی که در پایین بودن کیفیت تراکتور موثر است به خود کشاورزان برمی گردد؛ به این معنا که کشاورز نمی تواند از حقوق خود دفاع کند و روی داشتن گارانتی اصرار نمی کند و تنها خوشحال است توانسته یک تراکتور خریداری کند.

سهرابی زاده خاطرنشان کرد: اگر کشاورز توجیه شود که در صورت پایین بودن کیفیت تراکتور چه کار باید بکند و کجا باید برود، برای خدمات پس از فروش چگونه باید اقدام کند، قطعا تراکتورسازی هم به اصطلاح خود را جمع می کند.

وی ادامه داد: به عبارت دیگر چون خریدار حق و حقوق خود را نمی داند و از آن طرف هم کسی نیست که بابت کیفیت پایین یقه تراکتورساز را بگیرد و علاوه بر این رقیبی هم وجود ندارد، در شرایط بالا بودن تقاضا باعث می شود کیفیت پایین بیاید.

برای شکستن انحصار تراکتورسازی باید سرمایه ها به سمتی برود که در تولید سرمایه گذاری شود

علی اعتمادی از دیگر فعالان بخش کشاورزی نیز معتقد است کیفیت تراکتور ایران به دلیل انحصاری بودن پایین است. وی در پاسخ به این سوال که برای شکستن این انحصار چه باید کرد، به خبرنگار بازار گفت: این یک بحث کلی است که باید سرمایه ها به سمتی برود که در تولید سرمایه گذاری شود؛ یعنی یک مشکلی که ما داریم این است که بخاطر ریسکی که وجود دارد و از آن طرف بخاطر سود زیادی که در بخش های دیگر است تمایلی چندانی وجود ندارد که سرمایه گذارها در بخش تولید سرمایه گذاری کنند.

وی ادامه داد: در واقع الان همه به دنبال سرمایه گذاری های زودبازده هستند که در کوتاه مدت بتوانند سرمایه خود را با سود بالایی برگردانند. برای این امر هم دولت باید کاری بکند که سود از تولید دربیاید دقیقا همان کاری که چین انجام داده است.

اعتمادی ادامه داد: تا زمانی که سود در دلال بازی است دلیلی ندارد کسی کارخانه جدید ایجاد کند و در این بخش سرمایه گذاری کند اگر هم الان کارخانه هایی مانند تراکتورسازی تبریز وجود دارد به دلیل این است که این سرمایه گذاری مربوط به قبل بوده و دست دولت بوده است. وگرنه با توجه به تحریم ها، عدم تثبیت نرخ دلار و دیگر مسائل، قطعا بخش خصوصی ترجیه می دهد در جاهای دیگری سرمایه گذاری کند که زودبازده باشد. به همین دلیل است که الان تراکتورسازی رقیب ندارد.

وی ادامه داد: در حالی که اگر کاری کنند که تولید تراکتور توجیه داشته باشد قطعا کارخانه های دیگری روی کار می آیند و وقتی به تبع عرضه زیاد می شود و در ادامه بازار رقابتی می شود. بر کسی پوشیده نیست که در بازار رقابتی شرکتها سعی می کنندکیفیت خود را بالا ببرند و با کیفیت بالا با یکدیگر رقابت کنند در غیر اینصورت مشتریان خود را از دشت می دهند.

بیشتر بخوانید:

• وزارت جهاد کشاورزی باز هم اعلام کرد؛ فروش هرشانه تخم مرغ بالاتر از ۷۶ هزار تومان تخلف است

۲۲۰ ۴۶