در حالی که ۹۰ روز از آخرین سفر استانی سید ابراهیم رئیسی می گذرد، با آغاز اعتراضات بعد از فوت مهسا امینی، دور دوم سفرهای استانی دولت سیزدهم آغاز نشده است.

رسول سلیمی: دور نخست سفرهای استانی رئیسی در مردادماه و با استان کرمان به پایان رسید. معاون جدید اجرایی رئیس‌ جمهور، در نخستین جلسه هیأت دولت پس از انتصاب به این سمت، اعلام کرد: رئیس جمهور گفته‌اند که در دور دوم سفرهای استانی دولت اولویت بر طرح‌های اقتصادی و با تأکید بر پروژه‌های اشتغال‌آفرین خواهد بود. محسن منصوری گفته «دور دوم سفرهای استانی با سفر رئیس جمهور و اعضای هیأت دولت به زنجان آغاز شد و با هماهنگی با رئیس ‌جمهور این سفرها ادامه می‌یابد.»

پیش از این صولت مرتضوی، معاون اجرایی پیشین رئیسی که اکنون وزیر کار است، در جمع بندی دور نخست سفرهای استانی رئیسی گفته بود «دور دوم سفرهای استانی از اواسط مهر آغاز می شود» او تاکید کرده بود «۶۱ درصد از تعهدات دولت درباره مصوبات سفرهای استانی از محل منابع عمومی تا پایان شهریور پرداخت می شود.» مرتضوی درباره چشم انداز دور دوم سفرهای استانی به این نکته اشاره کرده بود که «دولت در ساخت مسکن و اشتغال» هدفگذاری کرده و متعهد شده «در یک برنامه زمان بندی تا پایان سال تمام تعهدات از محل منابع عمومی پرداخت می شود.»

مدیریت هلیکوپتری رئیسی در سفرهای استانی

برنامه رئیسی در سفرهای استانی تقریبا از یک ریتم ثابتی برخوردار بوده است. پرواز با هلیکوپتر بر فراز روستاها یا مناطق کمتر بازدید شده و محروم. حضور در کارخانه یا معادن معروف و نیمه تعطیل، حضور بین اقشار و نخبگان و سپس شرکت در شورای اداری استان و تعیین صدها مصوبه و سرآخر مصاحبه تلویزیونی با حضور نماینده ولی فقیه استان و استانداران. این ریتم ثابت رئیسی در تمامی سفرهای استانی دولت سیزدهم بوده که به تعبیر حسینی معاون پارلمانی دولت، «سید ابراهیم رئیسی و اعضای کابینه‌اش در ۳۵۰ روز به دور تا دور ایران سفر کرده و با مشکلات و معضلات ۳۱ استان کشور بیشتر آشنا شدند.»

در حالی که ابراهیم رئیسی هر ۹ روز یک سفر استانی انجام داده، دولتی ها معتقدند سفرهای استانی، بازگشت امید به جامعه و ارتقای سرمایه های اجتماعی را به دنبال داشته است. رئیسی در همین راستا و خطاب به منتقدان سفرهای استانی گفته بود «اجازه نمی‌دهم دولت را به حاشیه بکشانند». او تقریبا در قالب سفرهای استانی، هدفش را احیای امید در جامعه عنوان کرده و به دولتمردان تاکید می کند«تمام تلاش‌ها باید در جهت ایجاد امید در میان مردم باشد»

مصوبات سفرهای استانی رئیسی؛ بدون تعیین روزشمار

در حالی که به گفته معاون اجرایی رئیس جمهور، دور نخست سفرهای استانی رئیسی، در مجموع بیش از ٩٠٠ مصوبه و ۵ هزار طرح عمرانی را که عمدتا نیمه تمام هستند، دربر داشته، اما با وجود توصیه رهبرانقلاب به دولت سیزدهم، تاکنون برای اجرای مصوبات و پروژه های عمرانی، روزشمار و تقویم اجرایی مشخص نشده است.

این در حالی است که درخواست تعیین روز شمار برای اجرای مصوبات سفرهای استانی، بارها از سوی نمایندگان مجلس و احزاب سیاسی مطرح و از دولت رئیسی مطالبه شده است. بررسی برخی وعده های دولت در سفرهای استانی که اهمیت زیادی برای مردم استان ها داشته، نشان می دهد علیرغم اتمام ضرب العجل های تعیین شده برای اتمام این طرح ها و یا افتتاح آن ها، مشکلات مردم حل نشده باقی مانده است.

شتاب و عجله افتتاح پروژه آب غدیر در سفرهای استانی؛ آب اهواز هنوز آلوده است

پروژه آب غدیر از جمله مصوبات سفرهای استانی است که با وجود اعلام افتتاح آن، هنوز مشکل آلودگی آب اهواز حل نشده است. در همین راستا آنگونه که خبرگزاری های رسمی گزارش دادند، پس از وقوع اولین بارش پاییزی در شهر اهواز در تاریخ ۱۱ آبان ماه، آب بسیاری از منازل اهواز دچار آلودگی شد. از آن روز به بعد وضعیت آب در منازل مناطق مختلف شهرستان اهواز مورد گلایه مردم قرار گرفته و دارای کدورت بسیار زیاد و بوی نامطبوع است.

اگرچه قطع و آلودگی آب شهر اهواز در ۱۴ آبان،هم تکرار شد و همچنان در برخی مناطق تداوم دارد،در عین حال تصاویری از آب گل آلود در صفحات شخصی مردم در شبکه های اجتماعی منتشر شده که مردم از نبود آب و بی کیفیتی آن گلایه کرده و از عدم مدیریت و هم چنین ضعف در اطلاع رسانی که شرایط سختی را در این دو سه رو برای مردم اهواز ایجاد کرد، انتقاد می کنند.

ابراهیم رئیسی در پنجمین سفر خود به استان خوزستان اعلام کرده بود، اتمام این پروژه ممکن است «حداقل ۳ الی ۴ سال طول بکشد اما به دست توانای مهندسان و کارگران و مدیران جهادی در مدت ۱۰ ماه به نتیجه رسیده و مردم عزیز ما در این استان، ۲۶ شهرستان و ۱۶۰۰ روستا می‌توانند از این آب بهره‌مند شوند.» رئیسی در سخنرانی بین مردم خوزستان گفته بود برای حل مشکلات مردم خوزستان «لازم باشد هر ماه به خوزستان سفر می‌کنم»

استمرار مشکل آب همدان بعد از وعده های رئیس جمهور

در نمونه ای دیگر از شتاب و عجله در افتتاح پروژه های عمرانی، در حالی که مرداد ماه امسال، ابراهیم رئیسی در پایان سی‌امین سفرهای استانی گفته بود «عقب‌ماندگی‌های ۱۷ ساله طرح آبرسانی از سد تالوار به همدان با تلاش شبانه‌روزی در ماه‌های اخیر جبران شده است» شرکت آب و فاضلاب استان همدان در مهرماه طی اطلاعیه ای اعلام کرد «به دلیل اتمام ذخیره سد اکباتان و وقوع شکستگی در خط اضطراری بای پس از مدار بهره برداری، انتقال آب به سمت مخازن شرقی شهر همدان متوقف شده است.»

این موضوع صدای نمایندگان مجلس را هم درآورد و حمیدرضا حاج بابایی نماینده همدان،در مراسم نواختن زنگ ملی ایثار در دبیرستان «شهیده مهین حبیبی» با اشاره به اینکه ۵٢ کیلومتر لوله‌کشی طرح آبرسانی که به سمت کردستان می‌رود مشکل امنیتی دارد،گفته بود «یک سال است که از دولت خواستیم به کردستان امتیازی بدهد که تاکنون نتوانسته این مشکل را برطرف کند.»

وی با بیان اینکه هنوز مشکل آب همدان پابرجاست، گفته بود: «سد تالوار سدی بود که از آب ذخیره آن‌همه استفاده کنند که در این مدت بالاتر از سد تالوار سدی در کردستان ساخته شد به نام سد آزاد که آب بیشتری در آن ذخیره شود به همین دلیل من مجبور شدم در مجلس آن ردیفی را که مربوط به تأمین آب از سد تالوار بود بردارم تا بتوانیم هم از زنجان و هم از کردستان آب بگیریم.»

توقف سفرهای استانی همزمان با استمرار سفرهای خارجی

در حالی که معاون اجرایی رئیسی خبر از آغاز دور دوم سفرهای استانی در نیمه دوم مهرماه داده بود، به نظر می رسد، سفرهای استانی با تاخیر همراه است. این در حالی است که ابراهیم رئیسی از ابتدای مهرماه تا کنون به استان ها سفر نکرده است. رئیسی در مهرماه امسال بیش از سفرهای داخلی به سفرهای خارجی اهمیت داده و در این ارتباط به جز سفر به نیویورک که در آن با دبیرکل سازمان ملل متحد، رئیس‌جمهور زیمباوه، ایرانیان مقیم آمریکا، رئیس جمهوری آذربایجان دیدار داشته، به نشست سران «سیکا» در آستانه رفت و با امیر قطر دیدار کرد. رئیسی در ادامه دیدارهایش در ایران، با دبیرکل اتحادیه کشورهای حاشیه اقیانوس هند، وزیر امور خارجه بلاروس، وزیر امور خارجه سوریه ملاقات داشته و استقبال رسمی از نخست‌وزیر ارمنستان در ایران انجام داده است.

شعار علیه رئیسی و احتیاط برای حضور بین مردم

آغاز اعتراضات بعد از فوت مهسا امینی، به نظر کارشناسان سیاسی فرصتی مهم برای ارتقای سرمایه های اجتماعی دولت بود. فرصتی که به نظر می رسد می توانست با استمرار حضور رئیسی بین مردم و در غالب سفرهای استانی احیا شود. این در حالی است که رییسی حتی پس از اجرای سیاست اصلاح قیمت‌ها به میدان بهمن رفت و با مردم رودررو سخن گفت. در همان زمان، معاون اول رییس جمهوری و دیگر وزرا نیز تلاش کردند در بزنگاه‌ها در میدان حاضر باشند و اعتماد افکارعمومی نسبت به دولت را افزایش دهند.

برخی گمانه زنی ها نشان می دهد حضور رئیسی در دانشگاه الزهرا و شعار علیه او، بر تصمیم رئیسی برای آغاز سفرهای استانی اثرگذار بوده است. رئیسی با آغاز سال تحصیلی در مهرماه، کوشش کرده بود با حضور در دانشگاه الزهرا با دانشجویان درباره اعتراضات صحبت کند.براساس ویدئوهایی منتشر شده در فضای مجازی، برخی دانشجویان در زمان حضور رئیسی در این دانشگاه، شعارهایی علیه رئیسی سر داده بودند. این در حالی است که سخنرانی رئیسی در دانشگاه الزهرا با گفتن این بیت شعر که «ای مگس عرصه سیمرغ نه جولانگه توست»، با حاشیه هایی نیز همراه شد. حاشیه هایی که بعدا خبرگزاری ایرنا اعلام کرد رئیسی این بیت شعر را خطاب به دشمنان ایران گفته است.

ویدئوی کوتاه این سخنرانی را ببینید

کشور در وضعیت عادی است و کسی کاری به رئیسی ندارد

در توضیح این رفتار رئیسی،برخی فعالان سیاسی معتقدند دولت بدون توجه به اعتراضات در حال انجام کارهای عادی و روزانه خود است. در این راستا عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب در تحلیل کنشگری دولت در شرایط امروز، در توئیتی نوشته بود «رسانه های بیگانه دارند حنجره خودشون رو پاره می کنند که ثابت کنند کشور در حال انقلاب، جنبش یا خیزش است اونوقت آقای رئیسی برای شرکت در اجلاس «سیکا» عازم قزاقستان شده، یعنی کشور داره مسیر خودش رو طی می کنه!»

اشاره مهدی فضائلی به سفرهای خارجی رئیسی در شرایط اعتراضات داخلی، است که دولت مسیر عادی خود را طی کرده و درگیر حواشی اعتراضات نشده است. این در حالی است که برخی تحلیل گران سیاسی معتقد «پدیده اعتراضات اخیر آقای رئیسی است و کسی کاری به او ندارد.»

در همین ارتباط علیرضا شیرازی ، مدیر سرویس بلاگفا در توییتی نوشته بود: «پدیده اعتراضات اخیر «رئیس جمهور رئیسی» است. نه کسی کاری باهاش داره، نه شعاری علیه‌اش میدهند، نه فحشی …حتی خود ارزشی‌ها و طرفداران حکومت هم بهش توجهی ندارند… صبح‌ها یک سر میاد دفتر ریاست جمهوری ورود میزنه و بعد از ظهرم میره خونه»

با این شرایط باید منتظر ماند و دید که آیا رئیسی مطابق وعده قبلی خود، سفرهای استانی خود را آغاز خواهد کرد یا کماکان به سفرهای خارجی خواهد رفت؟ از سویی تجربه سفرهای استانی رئیسی نشان داده در شرایط فعلی کشور که بازگشت اعتماد و سرمایه اجتماعی به دولت ضروری است، حضور او بین مردم خواهد توانست، دولت را بدون واسطه در معرض مطالبات عمومی قرار دهد. این در حالی است که دولت بعد از دور نخست سفرهای استانی نیاز به برنامه ریزی برای اجرای مصوباتی دارد که به مردم وعده داده است. وعده هایی بدون روزشمار یا تقویم اجرایی که از یک سو وعده های دولت را در معرض آزمون خواهد گذاشت و از سوی دیگر عجله و شتاب و صدور دستورات شتاب زده برای اتمام طرح ها، نتایج اجرای آن ها را با مشکل رو به رو خواهد کرد. موضوعی که رئیسی را در میان معادله کارآمدی و بازگشت اعتمادعمومی قرار می دهد.

بیشتر بخوانید:

• یک توصیه به آقای رئیسی

• نماینده مجلس خطاب به شمخانی : حفظ نظام حتی از حفظ جان امام زمان هم مقدم‌تر است

• دولت هماهنگ رئیسی! / محسن رضایی تکذیب کرد؛ وزیرخارجه، تایید

• غلامعلی رجایی: جامعه از مسأله حجاب عبور کرده / پذیرفتن مطالبات مردم، عقب‌نشینی حاکمیت نیست

۲۱۶۲۱۳