مذاکرات برجامی که دیگر عملا پایان یافته در ماه‌های گذاشته نتیجه قابل قبولی نداشت و به رغم آنکه از توافق 98 درصدی می‌گفتند، شاید کارگر افتادن آن دو درصد اختلافی بودیم و کار رسید به اینجا که یک قطعنامه در شورای حکام علیه ما صادر شود و ایران نیز دست به واکنشی تندتر از قطعنامه صادر شده، بزند.
بیشتر بخوانید:
در این بین اما حتما عوامل متعدد و مختلفی نقش آفرینی کرده‌اند. یکی از این عوامل نیز احتمالا رویکرد روسیه است که اگرچه ظاهرا در تیم حامی ایران قرار گرفته، کم کارشکنی نکرده است. شاهدش همین شرط و شروطی که اخیرا گذاشته بودند تا تحریم‌هایشان شامل همکاری با ایران نشود.
از این رو است که برخی از تحلیلگران معتقدند وضعیت فعلی برجام و مذاکرات احیای آن تا حدی تحت تاثیر بازی روس‌ها است، البته این به معنی نادیده گرفتن نقش عوامل دیگر و به خصوص رویکرد دو طرف اصلی یعنی ایران و آمریکا نیست.
علی بیگدلی، تحلیلگر مسائل بین‌المللی از جمله تحلیلگرانی است که روسیه را در وضعیت فعلی برجام بی‌تقصیر نمی‌داند. او به شرح سهم روسیه از این اوضاع پرداخت و گفت: «خیلی سخت است که سهم روسیه در به فرجام نرسیدن مذاکرات برجامی را اثبات کنیم. شاید در پنهان چنین وضعیتی باشد اما اثبات آن ساده نیست. اگر الان را با قبل از جنگ اوکراین مقایسه کنیم، خیلی تفاوتی در رفتار روسیه ایجاد نشده است. فقط آقای اولیانوف گفت که این قطعنامه یک قطعنامه نابخردانه بوده است و این تنها واکنش روس‌ها بوده است. آنچه که قطعی است اما این است که روسیه هیچ گاه تمایل ندارد که کشوری در همسایگی او صاحب یک قدرت هسته‌ای شود».
وی افزود: «این را نیز باید در نظر داشت که روسیه از گذشته‌های دور هم همیشه با کارت ایران بازی کرده و به نحوی ایران را در مقابل رفتارهای غربی‌ها و به خصوص امریکایی‌ها گروگان گرفته است لذا طبیعی است که در مساله برجام هم امکان تاثیرگذاری داشته باشد».
وی ادامه داد: «مثلا اگر مذاکرات قبل از توافق را ملاحظه کنید، خواهیم دید که اولیانوف در حقیقت هیات نمایندگی ایران در وین شده است و این رفتارها حتما در روند مذاکرات اثرگذار بوده است اما اینکه بخواهیم مستقیما مدارک و اسناد قطعی صادر کرده و بگوییم که روسیه با به سرانجام رسیدن برجام مخالف بوده است، کار دشواری است. اما اینکه روسیه با برجام بازی می‌کند و سخنگوی هیات ایرانی می‌شود، قطعا درست و شاید چین هم در مرتبه دوم باشد. الان که روسیه گرفتار مساله اوکراین و در چنگ تحریم‌های غربی‌ها است، شاید بتواند از این ابزار بیشتر استفاده کند».
بیدگلی تاکید کرد: «اما انداختن ناتوانی ایران در حل مساله برجام به گردن روسیه کار عبثی است که بیشتر ناشی از ساختار ناقص و ناتوان سیاسی ما در داخل است».
آخرین دیدگاه