برخی یاد گرفته اند که تا انتقادی می کنی، برای بستن دهان منتقدان و خاموش کردن صدای کسانی که دلسوزانه نقاط ضعف و مشکلات وا بیان می کنند دو کلمه بگویند: راهکار بده!
این غالبا یک مغالطه و فرافکنی است و متاسفانه این مطالبه به مرور تبدیل به نوعی فرافکنی برای دفع هر گونه انتقاد شده است تا جایی که میتوان گفت: "مطالبه راهکار" خودش یک راهکار برای ساکت کردن دیگران است !
من خود بارها با این فرافکنی روبرو شدهام، در حالی که همواره از راهکارها گفته و نوشتهام و سراسر نوشتهها و گفتههای من در موضوعات گوناگون از مسأله حجاب تا مشکلات نظام آموزشی و … آکنده از مثالهای عینی و مصداقهای اجرایی اند که اگر کسی صادقانه راهکار بخواهد، میتواند استفاده کند. (خوشبختانه کتابهای سبک زندگی، حجاب بی حجاب، گاف فرهنگ، تقاطع انقلاب و … در دسترس همه هست و بقیه مطالب هم در اینترنت و کانال و همین صفحه و … به راحتی قابل جستجوست. نمونه اش یادداشت من در سال ٨٨ که راهکارهای ترمیم فضای اجتماعی در سه بخش کوتاه مدت، میان مدت و درازمدت حاوی پیشنهادهای اجرائی کاملا مصداقی و موردی و ریز و جزئی بود)
جالب اینجاست که در بسیاری اوقات کسانی سراغ راهکار را میگیرند که هر چه قبلاً راهکار به ایشان ارائه شده بایگانی کردهاند و کمترین اعتنایی به آنها نداشتهاند! زیرا چنان که گفتم این خودش یک دام است برای دور زدن انتقاد و ساکت کردن منتقدان، به جای این که روی انتقاد تمرکز کنند و ایراد را دریابند و به فهم مشکل بپردازند.
جدا از این، اصلاً چه کسی گفته که حتماً باید منتقد راهکار ارائه دهد ؟ چه کسی گفته که انتقاد کاری ندارد، انتقاد عالمانه و دقیق بسیار مهمتر و سخت تر از هر کاریست و اصل و اساس هر راهبرد اصلاحی صحیح، همین انتقاد است که فقط از خبرگان کارکشته در هر حوزه تخصصی برمی آید، زیرا اتفاقاً یک وقتهایی تشخیص دقیق مشکل از خود اصلاح سختتر است و حکایت مشهور آن مهندس که ضربدری روی دستگاه زد و صد دلار گرفت و وقتی از او پرسیدند: برای پنج دقیقه صد دلار گرفتی؟ گفت برای چهل سال و پنج دقیقه صد دلار گرفتم ! یعنی فرق من با کارمندان شرکت شما اینست که در نتیجه سال ها تجربه و تلاش میتوانم ایرادی را تشخیص دهم که دیگران متوجه نمیشوند.
خلاصه مشکل اصلاً از راهکار نیست، زیرا همه می دانیم آن کسی که صادقانه و مخلصانه بخواهد مشکلی را حل کند راهکارش را هم پیدا خواهد کرد! در فضایی که همه عادت کردهاند بگویند:"راهکار بده" آیا محض رضای خدا فقط یک نفر از مسوولان را میشناسید که صادقانه از راهکارها بپرسد و راه حلها را جویا شود؟
خلاصه از خدا که پنهان نیست، از شما چه پنهان که یادتان باشد، مطالبه راهکار در مقابل انتقاد- اگر همیشه هم این طور نباشد- غالبا نوعی مغالطه است!
آخرین دیدگاه