در کلاب هاوس امشب خبرآنلاین با موضوع"مذاکرات برجام؛ این هفته در وین چه خواهد شد؟" صاحب نظران و اساتید حاضر درباره موضوع مهم چشم انداز و مسائل مربوط به مذاکرات پیش روی وین به اظهار نظر پرداختند.

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، شروع مذاکرات هسته ای پس از نوقف چند ماهه بار دیگر مورد توجه تمامی محافل قرار گرفته است و همگان منتظرند ببیند دور جدید گفتگوها در چه فضایی پیش خواهد رفت . به بیان دیگر صرف اعلام آغاز مدکرات می تواند متغیری مهمی در تحولات بین المللی باشد و نتایج آن بطور حتم تاثیرگذاری بیشتری خواهد داشت، امشب در کلاب هاوس خبرآنلاین این اتفاق مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت و مهمانان مدعو درباره دلایل و زمینه های این موضوع یعنی"مذاکرات برجام؛ این هفته در وین چه خواهد شد؟ " به اظهار نظر پرداختند.

20 درصد مذاکرات در اتاق است و 80 درصد تابع معادلات قدرت در بیرون اتاق است

خراطیان فعال سیاسی

به دلایل انسداد مذاکرات اشاره می کنم. در دور جدید مذاکرات دوسه اتفاق افتاده است. تیم جدید سعی کرده مبتنی بر بندهای تصریحی مقام معظم رهبری، بازنگری در روند مذاکرات کند. این که ساختار تحریمها حفظ شود نقض برجام است. کسانی از بخشهای اقتصادی ما رفتند که از مذاکرات نفع اقتصادی ببریم. درخواستهایی را روی میز گذاشتند و در ازای کندکردن برنامه هسته ای، اتفاقاتی بفتد.
این روند با اتفاقات قبلی متناقض بوده و طرف غربی شگفت زده شده اند. با توجه به درخواست تضمین از آمریکا برای لغو تحریمها و تعهد کنگره و رییس جمهور آمریکا، می دانیم این اتفاقات امکان پذیر نیست.
20 درصد مذاکرات در اتاق است و 80 درصد تابع معادلات قدرت در بیرون اتاق است. تغییر جامعه شناسی سیاسی و قدرت در ایالات متحده را باید دید. جریان راستگرای آمریکا خیلی رادیکالتر شده است. اینقدر فشار اینها قدرتمند است که نمی گذارند کنگره چیزی را تصویب کند. چهره های اندیشکده ای آمریکا در 2015 طرف مذاکره ما بودند. پشت آنها هم چهره های دیگری بودند. دوقطبی خیلی رادیکال حول برجام شکل گرفت و قطب مخالف ما به راحتی اجازه تصویب قانون در کنگره را نمی دهد. هر اتفاقی بیفتد دستور اجرایی رییس جمهور آمریکاست که با تغییر ریاست جمهوری، همه چیز بر هوا می رود.
ترامپ هنوز درجمهوری خواهان حرف اول را می زند و خیلی از عناصر قدرتمند جمهوری خواه با او تماس می گیرند. پس بعید است در دولت بعدی اتفاق خاصی بیفتد.
مشکل دیگر طرف ماست. آقای لاریجانی در سال 85 در دانشگاه ما می گفت باید طوری رفتار کنیم که غرب حس کند فرمان توسعه هسته ای را دور انداخته ایم. به ایشان گفتم به نظر می رسد دکترین امنیتی روشنی نداریم. اینطور نیست که دستفرمان خوب و منطقی را ادامه بدهیم. دنیا هم این را متوجه شده اند که ایران دچار شیزوفرنی در حوزه روابط بین الملل هستیم. چینی ها و روسها و آمریکاییها به ما اعتماد ندارند و روی بالا و پایین رفتار ما سوار شده اند. آمریکایی ها همه نحوه تصمیم گیری ما را شناخته اند. نقاط ضعف ما را خوب می دانند. اسراییل هم خوب می داند. ما دیگر پیش بینی ناپذیر نیستیم. برای همین دست برتر در مذاکرات نداریم. این دو عامل باعث می شود ما در مذاکرات به بن بست برسیم. این راه حل کوتاه مدت ندارد. در بلندمدت ما باید به پیچیده سازی درونی خودمان فکر کنیم و دستگاه های اندیشه ای و اطلاعاتی ما پیچیده تر شوند.

اینها در کوتاه مدت عملی نمی شود
ما یا باید به شکل جدی امتیاز بدهیم یا به سمت قضیه بمب و رادیکال برویم. سیگنالهایی مخابره شد که ممکن است ما به سمت بمب هم برویم. ما تا شاکله های توسعه سیاسی و اندیشکده ای را حل نکنیم نمی توانیم پرونده های بزرگ ملی را حل کنیم.

درباره پیش نویس هم می گویند هر کسی اول پیش نویس بدهد برنده است

کمال سیدعلی فعال اقتصادی
سه اصل مهم در مذاکرات سیاسی مطرح است. اول قدرت و توانایی، دوم اطلاعات و سوم زمان است. این سه اصل را می بینیم. درباره قدرت، مقایسه آمریکا و ما نشان از ضعف ما است. درباره اطلاعات هم ضعیفیم. اروپایی ها چقدر همگام با آمریکا بودند. ما باید مستقیم با آمریکا مذاکره می کردیم. فضای بین المللی مذاکرات بر عکس فضای فکری ایران است.
در مورد زمان، ایرانیها دارند استفاده می کنند. به نظر می رسد اگر زمان ادامه یابد ما موفقیت بیشتری در گرفتن امتیاز مطرح می شود. ولی آستانه تحمل ما را باید در نظر گرفت. وضعیت اقتصادی را ببینید. نرخ ارز، کسری بودجه و اینها را باید در مذاکرات دید.
در ارتباط با عدم توافق چه اتفاقی می افتد؟ عربستان، امارات و روسیه هر سه رقیب ما در فروش نفت هستند. بازی را ما در این باره می بازیم. اروپا قرارداد با امارات بسته و در عربستان کار می کند. آنها هم دارند منتفع می شوند. چرا چین و روسیه نمی توانند مشکل سیستم بانکی خود را با ما حل کنند؟ چون سیستم بانکی آمریکا اجازه نمی دهد چین وروسیه با ما کار کنند. 50 شعبه بانکی ما در خارج از کشور حقوق می گیرند ولی 2 شعبه کار می کنند.
درباره پیش نویس هم می گویند هر کسی اول پیش نویس بدهد برنده است. در دور اول مذاکرات باید بیشترین توقع را داشته باشیم تا به نقطه کمتر برسیم. ممکن است مقام معظم رهبری در ایران چیزی را وتو کنند آیا بایدن آنطرف می تواند این کار را کند؟

برجام به کودک زشتی تبدیل شده که هیچکس تمایل به سرپرستی آن ندارند

آرمان خرسند کارشناس سیاسی
درباره وین، کتابی به نام تاریخ سیاه وین نوشته شده است. اتریش به این نتیجه رسید درباره وقایع بین المللی که در این شهر می افتد، واکنش نشان ندهد و دخالت نکند. مقابل این اتفاقات، همه اروپا و دنیا به اینجا رسیده اند مساله اتمی ایران می تواند برای همه دنیا می تواند تهدید خطرناکی باشد چون ایران بسیار قوی است و نمی توان از کنارش به راحتی گذشت.
بیش و پیش از هر چیزی در مذاکرات دور هفتم این است که برجام به کودک زشتی تبدیل شده که هیچکس تمایل به سرپرستی آن ندارند. در ایران چندسال انتقاد شد و ترامپ در آن سو با تمام توان تبلیغ می کرد. این که به نفع بایدن نیست بگوید این توافق را کاملا احیا کرده است. اروپایی هم به نوعی سرگردان هستند. روسها و چینی ها هم اساسا چون باعث شد از گردش ایران به سمت غرب سرخورده شوند، تجربه مثبتی ندارند. هیچیک از طرفین تمایل به بازگشت به توافق برجام ندارند.
این که زمان تبدیل به فاکتور شده این است که در حوزه فنی ایران به غنی سازی 60 درصد نزدیک شده که به اعتقاد ناظران جهانی کاربرد تنها نظامی دارد و ورود به این دوره باعث می شود کشور یکماهه به نقطه بی بازگشت برسد که نتوان به خاطر آن زمان زیادی به مذاکرات داد.
این باعث حاد شدن مذاکرات در هفته آینده هستیم که احتمال سقوط کامل آن می رود. بر خلاف 3 بسته ایران، حداقل نیویورک تایمز و منابع دیگر قرینه های واضحی دادند 3 محور چیست. دوتا قابل توافق است. یکی اصرار ایران برای رفع تحریمهای وضع شده بعد از 2015 است. طرف غربی می گوید صرفا تحریمهای ناسازگار با برجام و هسته ای باید برداشته شود. این اختلافی است.
مساله بعدی تضمین طرف مقابل برای ماندن در تعهد است که به ساختارهای داخلی کشورها بازمی گردد. گویا در تقاضاهای ایران این است که افزایش سطح غنی سازی بیش از برجام و حفظ سانتریفیوژهای نسل جدید صورت گیرد که موجب شوک طرفهای غربی شده است.
تحلیل ساده می گوید موضع اولیانوف و عبارات آقای باقری کنی دروازه ای را باز می گذارد تقاضای حداکثری ایران، قابل مذاکره و صحبت است تا شاید راه حلی پیدا شود. آنچه موضوع را در این هفته تبدیل به مساله پرفشار کرده غنی سازی 60 درصدی همزمان است که اگر ادامه یابد از نظر کارشناسان هسته ای، برای رسیدن به سطح سوخت بمب تنها یک ماه فرصت لازم است.
گذشته از تهدید درباره فروپاشی کل مذاکرات، یا فشار روانی زمان و غنی سازی 60 درصدی فعلا متوقف شود. یا فرض بعید، توقف و فروپاشی کامل مذاکرات یا رسیدن به توافق است که هر دو فرض بسیار دور از ذهن است.

س) یکی از کارهای ما این است که به عقب برگردیم و همه فناوری هسته ای را به عقب بازگردانیم تا تنش زدایی شود. از لحاظ فنی این امکان پذیر است؟

احسان قندی فعال سیاسی
مشکل آمریکا نه هسته ای نه موشکی و نه پهپادی و نه نفوذ منطقه ای است. مشکل آن یک نظام مقتدر و مقدس در فلات زیبای ایران است که گفتمان جدیدی را در این منطقه حاکم کرده است.
آیا اگر شما سوادی را بیاموزید آیا می توان از ذهن شما پاک کرد؟ جان کری در کمیته بررسی برجام در بعد از 2015 در کنگره جواب داد علم هسته ای در سینه جوانان ایرانی است و بهیچ عنوان قابل پاک شدن نیست. درباره کاهش تعهدات ایران در برجام، قابل برگشت است. می توان اورانیوم را رقیق یا اکسید کرد. سانتریفیوژها هم باید به حالت خواب زمستانی بروند. گاز خارج شود و بعد مقداری حرکت کند و بعد شات داون کنند و در شرایط ویژه فریز کنند قابل دستیابی است.ولی این که علم هسته ای را با ترور و بمباران بگیرند به هیچ عنوان پاک نخواهد شد.

پیمان عارف
شما می فرمایید پروژه هسته ای ناظر بر وجه نظامی و بمب نیست. تعریف شما از زمان گریز هسته ای ایران چیست؟ این که گفته میشود زیر یکماه است را موافقید؟ زیر یکماه یعنی چه رخدادی مراد است؟

علیزاده
اگر عراق صدام حسین در وضعیت پروژه ما بود، بعدا یک نفر در دولت عراق همین استدلال را می گفت آیا ما می پذیرفتیم؟

احسان قندی
تعریف گریز هسته ای همان مدت زمان رسیدن به بمب است. ساده انگاری که رسانه ها درباره بمب می کنند وجه فنی دارد. درست است برای رسیدن به بمب، به غنی سازی 80 درصد نیاز داریم. یک وسیله هم نیاز است بمب را به سمت هدف پرتاب کند. ما اگر 90 درصد هم بگیریم، توان بالقوه جمهوری اسلامی در غنی سازی 16800 سو/کیلوگرم در سال است. در گراف اوپنهایمر مایند، توان غنی سازی با میزان سو را نشان می دهد و می گوید با این میزان قدرت در چه مدت به 90 درصد می رسید و محاسبات نوترونیکس را چقدر نیاز دارید. برای بمب به نوترون کند نیاز دارید که قابلیت شکافت دارد.
به فرض 90 درصدغنی سازی کردید. باید این فلز شود و با نسبت مشخصی به دست می آید که رسیدن به آن بسیار پیچیده است. تمام اینها را که داشتید نیازمند رسیدن به جرم اورانیوم فوق بحرانی دارید که واکنش زنجیره ای به وجود بیاید. یعنی یک انفجار کمیکال با سرعت بالا و یکی با سرعت پایین می خواهد. مانند یک لیوان یکبار مصرف کاغذی را در عرض 12 تا 15 نانوثانیه آنچنان مچاله کنید تا با اولین برخورد نوترون انفجار شکافت هسته ای بدهد. در صورتی که جمهوری اسلامی ایران به هیچ عنوان به سمت فعالیت نظامی انحراف نداشته است. ممکن است مطابق گزارشهای آژانس قصور داشتیم مثلا دیر اعلام کردیم ولی انحراف به سمت بمب هسته ای نداشتیم.
بهانه ای که در PMD گرفتند به خاطر انفجار نیم کیلو تنی سایت پارچین بود. آنها 18 سوال دادند و ایران به 12 سوال جواب داد. ظریف به این ماجرا در کتاب خود پرداخته است. چاه ویل پارچین به عمق 800 متر توجه نهادهای اطلاعاتی غرب را جلب کرد که چرا انفجار نیم کیلوتنی را در این عمق انجام دادید؟ آیا تست انفجار اتمی داشتید؟ آیا این انفجار اورانیوم 238 بوده یا تنگستن؟ این اطلاعات را دیوید آلبرایت در کتاب پیگیری های خطرناک ایران به سمت بمب هسته ای نوشته است. درباره سایت پارچین و گودال مهاباد این را نوشته است.

مهدی نوربخش
چیزی که مهم است این است که اطلاعات شما منشا داخل ایرانی دارد یا برداشتهای شما است؟

احسان قندی
آژانس یک سری سوال از ایران پرسیده و ایران پاسخ داده است.اینها را آنجا خوانده ام.

مهدی نوربخش
آژانس از ایران پرسیده می خواهید بمب بسازید و ایران گفته نه؟ اینها مفروضات شماست.

درباره بستن پرونده pmd آقای آمانو از پارچین بازدید کرد و نمونه برداری از تخت کفش ایشان شد

احسان قندی
نخیر. درباره انفجار فوق قوی در چاه پارچین، آنها می گویند برای مچاله کردن هسته اتم و جرم فوق بحرانی انفجار کردید. ایران گفته این در راستای توسعه فعالیتهای نظامی متعارف است. آنها دنبال بهانه بودند. چند بار از پارچین بازدید کردند؟ بارها از ایران سوال کردند و جواب گرفتند. درباره بستن پرونده pmd آقای آمانو از پارچین بازدید کرد و نمونه برداری از تخت کفش ایشان شد و دیدند هیچ بخش دارای اشعه در این سایت نبود.
علم هسته ای ایران متفاوت از عراق است که شما می گویید باور می کنند یا نه. ما فتوایی از رهبری درباره حرمت ساخت سلاح هسته ای داریم. بیشترین نظارتهای پادمانی و فراپادمانی و پروتکل الحاقی و از همه مهمتر کد 3/1 انجام شده است. اینها برای عراق نبوده است. آنها در بیشترین بازدیدها نوشتند هیچ انحرافی نداشتیم. چطور می توان ایران را با عراق مقایسه کرد؟ علم هسته ای عراق عاریتی بود چون دانشمند اصلی شان یحیی المشت نابغه فیزیک هسته ای دانشگاه الکساندریای مصر بود که او را زدند و علم هسته ای عراق نابود شد. در ایران، دانشمندان ایرانی ترور شدند ولی صنعت هسته ای متوقف نشد و هر روز قوی تر می شود.

21219