سریال «دراکولا» از ابتدای پخش با انتقادات مختلفی درباره حیوان آزاری مواجه بوده‌است؛ طی یک نوشتار تحلیلی آسیب‌های حضور حیوانات وحشی و دست‌آموز کردن آن‌ها را بررسی کرده‌ایم.

اکرم حسینی فعال رسانه و کارشناس حوزه محیط زیست طی یادداشتی به سریال «دراکولا» به کارگردانی مهران مدیری و حضور نامتعارف حیوانات وحشی در آن پرداخته و در قالب یک نوشتار تحلیلی درباره پشت پرده دست‌آموز کردن این حیوانات هشدار داده است.

متن این گزارش تحلیلی را در ادامه می‌خوانید:

«پشت پرده دست‌آموز کردن حیوانات همان بخشی از حقیقت حیوان آزاری است که توسط برخی از عوامل مجموعه دراکولا و طرفداران مهران مدیری درک نشد اما در نهایت با موج انتقادها تغییر رویکرد دادند.

این گزارش را به این منظور در صفحه «هنر» منتشر می‌کنیم که مخاطب را از آثار و تبعات محیط زیستی رام کردن حیوانات حیات وحش و نقش بی‌بدیل آنها در چرخه زیستی آگاه کنیم، لازم است قبل از خواندن این نوشتار نکته مهمی را یادآوری کنیم که نوازش حیوانات حیات وحش، مهربانی و حمایت از آنها نیست و این کار به دلیل ظلم بزرگی که برای دست‌آموز کردن آنها با روش‌های عذاب‌آور و پر از استرس بسیار صورت گرفته زیر پا گذاشتن حقوق اولیه آنهاست یعنی طبیعت و غریزه وحشی آنها را سلب کردن و آسیب جدی به ماهیت حیوانات حیات وحش وارد کردن!

سلبریتی‌ها و حواشی آنها هر از چند گاهی موضوعی جدی را رقم می‌زند که هر بار به نوبه خود فروکش کرده و جز خاطره‌ای مبهم در اذهان عمومی باقی نمی‌ماند؛ اما مجموعه عوامل و آثار و ردپای باقی مانده از عملکرد آنها به ویژه چهره‌های هنر سینما به ویژه بازیگران، نقش پررنگ‌تری در حافظه جامعه دارد آن هم به دلیل مقدار قابل توجه عموم جامعه به آنهاست که خواسته یا ناخواسته صنعت سینما برای مخاطب دارد، یکی از بحث‌برانگیزترین حواشی اخیر استفاده از حیوانات باغ وحش صفا دشت در مجموعه دراکولا با بازی مهران مدیری است که در ادامه مجموعه هیولا برای پخش از شبکه خانگی موجب اعتراض جدی و نقد فعالان محیط زیست شد.

آنچه محل اعتراض بود در واقع نمایش یک واقعیت غیر قابل انکار از وجود حیوانات حیات وحش دست‌آموز شده در یک باغ وحش خصوصی و پُر از حاشیه بود که اساساً شیوه نگهداری حیوانات و دست‌آموز کردن حیوانات حیات وحش مطابق قوانین داخلی و بین‌المللی نادرست و جرم محسوب می‌شد همچنان که سال‌های سال است که برای صیانت از حقوق حیوانات سیرک‌ها برچیده شده اما بازماندگان سیرک‌بازان در برخی باغ‌وخش‌های ایران از جمله باغ وحش صفا دشت باقی مانده‌اند.

نمایش یک اشکال بزرگ ترویج آن است

اعتراض به ترویج خشونت و قاچاق حیات وحش موضوع مهمی که شاید هنوز عوامل و دست‌اندرکاران مجموعه دراکولا به آن واقف نشده‌اند! در واقع آنچه توسط بسیاری از طرفداران آثار مهران مدیری در مقابل کارزار و کمپین‌های ایجاد شده درک نشد این مهم بود که یک حیوان حیات وحش تحت چه شرایطی قابلیت حضور در صحنه فیلمبرداری را پیدا کرده و کنار خانم بازیگر روی مبل می‌نشیند؟ پرسشی که اگر برای دریافت پاسخ آن کمی به خود زحمت داده بودند اساساً این‌طور عیان اشکال کار را انکار نمی‌کردند. هر چند این بار هم انکار مشکل دیگری دلیل بر حذف کامل آن مشکل نیست چرا که دراکولا نمادی از طبقه اشراف‌گرا است که به واسطه میزان بالای ثروت سبک خاص و متفاوت زندگی را ایجاد کرده و پرسش قابل طرح این است که چند درصد از ثروتمندان جامعه به طور غیرقانونی و یا احیاناً قانونی هم اکنون در منازل خود حیوانات حیات وحش را به عنوان حیوان خانگی نگه می‌دارند؟ و نگرانی فعالان محیط زیست از تبلیغ چنین سبک زندگی در یک سریال طنز این است که همچنان این سبک زندگی توسط سایر افراد ثروتمند جامعه پیاده شده به این ترتیب به قاچاق حیات وحش دامن زده شود.

تسلیم مهران مدیری در برابر حامیان حیات وحش

به تازگی تصاویری از مجموعه نمایشی دراکولا منتشر شد که نشان می‌دهد یک فعال حامی حیوانات در پی درج آگهی فروش حیوانات حیات وحش به اسم خریدار وارد شده اما با اقدام قانونی به توقیف و ضبط حیوانات و تشکیل پرونده برای اهالی عمارت داخل سریال می‌کند و با این تغییر در داستان دراکولا مهران مدیری و تیمش علاوه بر عقب نشینی خواستند با جبران اشتباه و پایمال کردن حقوق حیوانات وجهه اجتماعی خود در برابر افکار عمومی داخل و بین‌الملل را بهبود بخشند موضوعی که هر چند به شیوه ناشیانه انجام شد و اصرار حامیان مهران مدیری بر این است که این قسمت از ابتدا در داستان بوده اما شواهد و توجیه‌های ابتدایی در مقابل با واکنش حامیان حیات وحش شیوه و برخورد دیگری بود و مرتب سخن از اخذ مجوزهای لازم در میان بود موضوعی که با استناد به آن حضور حیات وحش در صحنه‌های فیلم‌برداری را درست عنوان کردند.

مهران مدیری در زندگی شخصی خود قائل به نگهداری از گونه‌های خاص جانوری است و در کنار او لیست بلند بالایی از بازیگران که بازی با حیوانات دست‌آموز شده حیات وحش را با علاقه و با انداختن سلفی و گرفتن ویدئو منتشر می‌کنند همواره محل نزاع و نقد جدی حامیان حیات وحش بوده است هجمه فن پیج‌های متعدد به نام مهران مدیری به حامیان مطرح حیات وحش اصراری بود بر اینکه القاء کنند از ابتدا داستان سریال موضع حمایت از حیات وحش داشته و حامیان را مجبور به انتشار اینگونه روایت می‌کنند تا خود را از اشتباه صورت گرفته مبری کنند اما موضوع اصلی اینجاست که اگر واقعاً دیگر در مجموعه نمایشی دراکولا نمایش حیات وحش صورت نگیرد آنها به جمع حامیان حیات وحش پیوسته و ادامه تضییع حقوق حیوانات حیات وحش را متوقف کرده‌اند که در آینده مشخص خواهد شد.

و اما خواسته حامیان حیات وحش این است که در واقعیت با عوامل این صحنه گردانی‌ها برخوردهای قانونی و قضایی صورت گیرد نه اینکه برای کرایه و اجاره دادن حیوانات دست‌آموز شده مجوز هم صادر شود.

چگونه حیات وحش دستی می‌شود؟

بدون شک گرفتن خوی اصلی و ذات و فطرت گونه‌های جانوری کاری ساده نیست مثلاً در مورد گربه سانان بزرگ که قاچاق و خرید و فروش غیر قانونی آنها در کشور بسیار رایج است این‌طور نیست که یک غذای مطلوب و یا مقدار قابل توجهی از گوشت، آنها را با انسان دوست کند، پروسه و جریان ظالمانه این جریان از بدو تولد آنها شکل می‌گیرد به نحوی که در صفحه رسمی باغ وحش صفا دشت هم مشهود است بچه‌های شیر در حال تغذیه دستی توسط فردی هستند که چند سال قبل دو بچه شیر را به صورت غیر قانونی در حیات منزل خود نگهداری و با آنها بازی می‌کرد و حالا انواع حیوانات را بازیچه خود در زمین شهرداری کرده است!

این بازی گرفتن حیوانات فقط به این سطح ظاهری ختم نشده علاوه بر قوانین و حقوق از دست رفته حیوانات حیات وحش دامن سینما را هم گرفته و او که از کنار اجاره حیوانات درآمد قابل توجهی کسب کرده به کناری رفته و مشغول شمارش پول بادآورده‌ای است که سال‌ها کسب کرده اما رد و آثار منفی این معامله این بار سینماگران را آلوده کرده است موضوعی که به نظر می‌رسد وزیر ارشاد در پاسخ به کارزار مربوطه باید پاسخگو باشد.

سبک زندگی متفاوت مهران مدیری

مهران مدیری در زندگی شخصی خود قائل به نگهداری از گونه‌های خاص جانوری است و در کنار او لیست بلند بالایی از بازیگران که بازی با حیوانات دست‌آموز شده حیات وحش را با علاقه و با انداختن سلفی و گرفتن ویدئو منتشر می‌کنند همواره محل نزاع و نقد جدی حامیان حیات وحش بوده است. آنها از این مسئله غفلت دارند که حیوانات حیات وحش سرمایه‌های غیر قابل جایگزین و تکراری هستند که در جریان خلقت و در چرخه زیستی جایگاه ارزشمندی دارند و حذف و نابودی آنها صدمات جبران ناپذیر بر محیط زیست وارد می‌کند و زیست پذیری زمین را مخدوش کرده و تا مرز نابودی می‌کشاند!

در کنار حواشی این چنینی از صنعت سینما و هنرمندان که همواره مورد اعتراض متخصصان و فعالان محیط زیست و حامیان حیات وحش است هستند هنرمندانی که سفیران صلح محیط زیست، حیوانات و حیات وحش هستند و برای صیانت از گونه و یا گونه‌های در معرض آسیب و یا خطر انقراض تلاش و اهتمام جدی دارند و به دلیل آنکه به دلیل جایگاه اجتماعی خود همواره در معرض توجه عمومی هستند اطلاعات درست را به مخاطبان خود مخابره می‌کنند و در مقابل هم هنرمندانی که تمایلات شخصی خود را در مقابله با تجاوز به حریم حیوانات بر مسئولیت‌ها و جایگاه اجتماعی و حرفه‌ای ارجح می‌دانند و دانسته و یا نادانسته آزاری نهفته، مستمر و تحمیلی بر گونه‌های حیات وحش را به نمایش گذاشته و با این کار و تبلیغ چنین رفتاری به صنعت قاچاق و خرید و فروش حیات وحش رونق می‌دهند.