اگر زوجین نسبت به حقوق و وظایف متقابل هم شناختی نداشته باشند، در روابط خود دچار مشکل می‌شوند.

کانون خانواده متشکل از مجموعه زنجیره‌های ارتباطی میان اعضای آن است که زن و مرد با اولین گرایش نسبت به یکدیگر و پیوند ازدواج، ستون اصلی این نهاد مهم و حیاتی اجتماع را پایه‌ریزی می‌کنند و حفظ رابطه میان زن و شوهر به عنوان یکی از این زنجیره‌های ارتباطی، باید به خوبی تقویت شود چرا که سلامت و جذابیت در روابط میان زوجین سبب داشتن یک زندگی شیرین‌تر می‌شود.
تعارض در روابط انسانی امری اجتناب‌ناپذیر است و احتمال بروز این تعارض و اختلاف در خلال روابط بین زوجین نیز ممکن است چرا که زوجین زمان بیشتری در کنار یکدیگر هستند و در خلال این ارتباط خصوصی، عادت‌ها یا تفاوت‌ها بارزتر می‌شود و می‌تواند آزاردهنده باشد. اگر زوجین نسبت به حقوق و وظایف متقابل هم شناختی نداشته باشند، در روابط خود دچار مشکل خواهند شد.

عدم اجازه دخالت اطرافیان و مدیریت ارتباط با خانواده

گاه دخالت‌های برخی والدین به نیت خیرخواهی و غیر عمد در زندگی همسران، زمینه بروز اختلاف میان آنان را فراهم می‌کند به گونه‌ای که برخی والدین به بهانه بی‌تجربگی زوج جوان، مدام به زندگی فرزندشان سرک می‌کشند و آن‌ها را مجبور می‌کنند که به سبک والدین‌شان زندگی کنند یا زندگی‌شان را مانند والدین خود مدیریت کنند. گاه حتی می‌کوشند تا همسر فرزندشان را به پیروی از ارزش‌های خانوادگی شان عادت دهند و چنین مسائلی اغلب سبب بروز اختلاف میان زوجین می‌شود از همین جهت هر یک از زوجین باید با رعایت و حفظ ادب و احترام به والدین خود، ضمن بهره‌مندی از تجربه‌ها و مشورت‌های آنان در حل اختلافات، مانع دخالت‌های بی‌مورد شوند چرا که گاهی این دخالت‌ها با نیت مشورت دادن، سبب ایجاد سوءظن، بدگمانی و بدبینی در زوجین می‌شود.

محبت و احترام در روابط زوجین

احترام متقابل، از اصول بنیادین همسرداری است و زنان و مردان موفق کسانی هستند که احترام به همسران خویش را بر خود لازم دانسته و در زندگی با احترام و محبت، به درستی پیش می‌روند و مشکلات و سختی‌ها را به آسان طی می‌کنند. هر چه توجه، محبت و احترام میان زوجین عمیق‌تر و گسترده‌تر باشد، زندگی خانوادگی از سلامت و رضایتمندی بیشتری برخوردار خواهد بود لذا شادابی کانون خانواده، به حضور با نشاط زن در این کانون بستگی دارد، اما نشاط زن، به احترام و محبت متقابل زن و مرد به یکدیگر وابسته هم است.

جلال یونسی روانشناس بالینی، درباره عوامل ایجاد تعارض میان زوجین اظهار کرد: یکی از مسائل مهم طلاق، اختلاف بین مرد و زن است و موضوعاتی می‌تواند سبب این کشمکش میان آنان شود چرا که هر یک عقاید و رفتار‌های خاص خود را دارند و تفاهم مطلق به عمل نمی‌آید، اما همیشه به این شکل نیست که آشوب و درگیری باشد. البته تعارض و اختلاف طبیعی بوده، ولی باید مدیریت شود.

وی با اشاره به مدیریت تعارضات، بحث پیشگیری آن را مهم‌تر دانست و در این باره بیان کرد: زوجین می‌توانند با مشاوره‌های قبل از ازدواج از ویژگی‌های شخصیتی خود و همسرشان آگاه شده و میزان تفاهم با یک‌دیگر را بررسی کنند چرا که داشتن یک‌سری از ویژگی‌های شخصیتی می‌تواند موجب کاهش اختلاف میان زوجین شود.

این روانشناس بالینی ادامه داد: مواردی در مشاوره‌های قبل از ازدواج بررسی می‌شود این موارد از جمله؛ میزان سلطه‌گری، لجاجت، اصولگرا بودن (معیار ذهنی برای سنجیدن انسان‌ها که ربطی به دین ندارد)، مصلحت‌گرایی و اینکه چقدر زوجین در حل مسائل گوناگون با یک‌دیگر مشورت و مصلحت اندیشی می‌کنند.

یونسی یکی از ارکان مهم زندگی مشترک را صبور بودن توصیف کرد و گفت: این امر مهم است که زوجین هر کدام چه میزان صبر و تحمل در برابر مسائل مختلف زندگی را دارند و در عوض قضاوت نیز درباره موضوعات گوناگون به همین میزان می‌تواند قابل توجه و عامل اصلی بروز اختلافات باشد.

وی تصریح کرد: کمال گرایی می‌تواند آسیب‌های جدی به رابطه مشترک وارد کند به گونه‌ای که یکی از زوجین انتظار بیش از حد از همسر خود داشته و کوچکترین نقص موجب بروز اختلاف میان آن‌ها می‌شود. در حالی که قرار نیست تمام توقعات به بهترین نحو صورت گیرد، اما تقریبا برآورده کردن نیمی از آنان می‌تواند رابطه بهتری میان زوجین برقرار کند.

این روانشناس بالینی افزود: عواملی همچون بدبینی، خوش بینی و جزئی نگری در افراد مهم است البته میزان تلقین پذیری از عناصر باعث تعارض می‌شود و تا حدودی مشکلات، ریشه در دخالت‌های خانواده‌ها دارد، اما نمی‌توان مقصر دانست چرا که این تلقین پذیری مرد و زن است که والدین هر چه می‌گویند همان را عمل می‌کند.

وی ادامه داد: شخص بلافاصله بعد از مواجه شدن با مشکل آن را در خانواده خود مطرح می‌کند و آنان با جبهه‌گیری نسخه‌ای می‌پیچند و مرد یا زن با در نظر گرفتن این مشاوره‌های عجولانه با همسر خود درگیر می‌شود. این دسته از آدم‌ها در انجام هر کاری با همسر خود از والدین اجازه گرفته در صورتی که باید بدانند چه می‌خواهند و خواسته‌های همسر چیست تا به نتیجه واحد در حل تعارضات برسند.

یونسی گفت: میزان آزادی‌خواهی هر یک از زوجین باید بررسی شود چرا که آزادی‌خواهی ضد ازدواج بوده و ماهیت زندگی مشترک دل من می‌خواهد نیست بلکه ما چه می‌خواهیم است. همچنین برون‌گرا یا درون‌گرا بودن و سطح استرس هر فرد در جلب رضایت و احساس کفایت طرف مقابل از زندگی مشترک مهم است.

وی خاطر نشان کرد: پیشگیری بهتر از درمان است و طبق تحقیقات انجام شده از زوجینی که طلاق می‌گیرند یکی از عوامل اصلی اختلاف، عدم وجود ارتباط مهارتی صحیح است که در صورت آموزش و به‌کارگیری آن می‌توان از بسیاری اختلافات جلوگیری کرد. زوجین باید بدانند که در کنار خانواده با یک‌دیگر چگونه رفتار کنند که ضمن احترام به آنان، مسائل بین خود را با هم حل کرده و در صورت شدت گرفتن مشکل به روانشناسان مراجعه کنند.