مدیرکل امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور تاکید کرد: اتباعی که فاقد سند هویتی هستند از سال آینده و در مرحله هفدهم آمایش شرکت داده نمی شوند.

مهدی محمودی در نشست خبری امروز یکشنبه که با حضور مدیر منطقه ای آسیا و اقیانوسیه کمیساریای عالی سازمان ملل متحد و امور پناهندگان برگزار شد، گفت: امروز شاهد حضور آقای رات واته مدیر منطقه ای کمیساریای عالی سازمان ملل در کشورمان هستیم. بر اساس برنامه ای که به صورت سالیانه در ژنو مقر کمیساریای سازمان ملل وجود دارد مصوباتی داریم که کشورهای میزبان پناهندگان در جلسات حضور پیدا می کنند و پس از اعلام نظرات خود پیگیر مصوبات این جلسات خواهند بود. مصوباتی که تحت عنوان راه حل های راهبردی در امور پناهندگان باید دنبال شود.

وی افزود: ایران بیش از ۴۰ سال است میزبان پناهندگان افغانستانی، عراقی، پاکستانی و اقلیتی از کشورهای دیگر بوده که در حوزه آموزش، معیشت، سلامت و بهداشت و حوادث غیر مترقبه با همکاری سازمان ملل متحد و سازمان های بین المللی اقدامات خوبی را انجام داده است.

محمودی ادامه داد: ما عنوان کرده‌ایم پس از ۴۰ سال میزبانی باید شاهد بازگشت اتباع افغانستانی و سایر کشورها به صورت عزتمندانه به کشور خودشان باشیم. این کشورها باید تلاش کافی به عمل آورند که شرایط امنی برای اتباع کشورشان ایجاد شود تا شاهد بازگشت این اتباع باشیم.

وی در خصوص تعداد پناهندگانی که در کشورمان حضور دارند، گفت: حدود دو میلیون نفر پناهنده در کشور شناسایی شده و این افراد دارای کارت های اقامت و یا سایر مدارک حضور در کشورمان هستند. همچنین اتباع غیر مجازی داریم که تکلیف آنها مشخص است و باید توسط پلیس دستگیر و از کشور طرد شوند.

مدیرکل امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور در خصوص خدماتی که به این پناهندگان در کشورمان ارائه می شود نیز گفت: تعدادی از این اتباع در مهمان شهرها که حدود ۲۰ مهمان شهر در کشور وجود دارد حضور دارند و اکثریتی از آنها نیز کنار شهروندان ایرانی زندگی می کنند. اعتبارات بین المللی برای این اتباع به ویژه در حوزه سلامت و آموزش بسیار ناچیز است.

محمودی در پاسخ به سوال ایسنا در خصوص تعداد دانش آموزان و دانشجویان اتباع که در کشور ما مشغول به تحصیل هستند گفت: دانش آموزانی که در سال ۹۹ و ۱۴۰۰ ثبت نام شدند و مشغول به تحصیل هستند ۵۲۳ هزار نفرند که از این تعداد ۳۲۰ هزار نفر دارای مدارک معتبر هستند اما بر اساس فرمان مقام معظم رهبری ۱۸۳ هزار نفر هم اتباع لازم التحصیلی هستند که مدارک اقامتی ندارند اما با توجه به فرمان معظم له ثبت نام شدند و مشغول به تحصیل هستند.

وی در باره اقدامات جمهوری اسلامی ایرانی پس از شیوع کرونا ویروس برای پناهندگان حاضر در کشور گفت: با توجه به شیوع کرونا ویروس امسال با کمک دفتر نمایندگی کمیساریای عالی پناهندگان تعداد افراد مشمول بیمه سلامت برای دریافت دفترچه به صورت کاملا رایگان ۱۲۰ هزار نفر برنامه ریزی شده که در سال گذشته نیز ۹۲ هزار نفر از این طرح بهره مند شدند.

مدیرکل امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور در خصوص واکسیناسیون اتباع در کشورمان نیز گفت: امروز در جلسه به مدیر منطقه ای کمیساریای عالی سازمان ملل متحد و امور پناهندگان اعلام کردیم که مکاتبه ای شده تا بر اساس مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا کشور با کمک سازمان های بین المللی و NGO های وابسته نسبت به وارد کردن واکسن های مورد نیاز و مورد تایید وزارت بهداشت اقدام شود. پیش فرض ما این است که ظرف یک ماه آینده بحث ورود واکسن ها اجرایی شود و سازمان های بین المللی نیز در حال برنامه ریزی برای تحقق این مهم هستند.

وی ادامه داد: در ارتباط با واکسن در حال حاضر هیچ واکسنی توسط سازمان ملل در حوزه پناهندگان وارد کشور نشده، بی تردید ما باید مصوبه ستاد ملی کرونا کشور را در نظر بگیریم. لذا در این خصوص اعلام آمادگی کردیم و مقرر شده شش میلیون دُز واکسن وارد کشور شود تا به اتباع خارجی تزریق شود.

محمودی تاکید کرد: در ابتدای بیماری کرونا تجهیزات و امکانات مضاعفی همچون کیت‌های آزمایش و بن های کمک معیشتی توسط سازمان های بین المللی داشته ایم و کمکی که برای اتباع می شود افزایش داشته اما تعداد اتباع در کشور ما زیاد است و وجهی که پرداخت می شود قابل ملاحظه نبوده است. در جلسه امروز مطرح کردیم که در برنامه های ۲۰۲۱ این موضوع مد نظر قرار گیرد تا مشکلات و نیازمندی های اولیه مهاجرین به ویژه در حوزه بهداشت و سلامت تامین شود.

مدیرکل امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور در بخش دیگری از صحبت های خود با تاکید بر اینکه آرزومندیم اتباع کشور افغانستان در اولین فرصت به کشور خود بازگردند، افزود: بیش از ۴۰ سال است که جمهوری اسلامی ایران نیز میزبانی سخاوتمند برای این اتباع بوده و تلاش کردیم تمام تدابیر ما و سازمان ملل در جهت فراهم شدن شرایط مناسب برای حضور این اتباع در کشور خودشان باشد؛ اما آمار بازگشت اتباع افغانستانی قابل ملاحظه نبوده و این موضوع به دولت افغانستان و کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل اعلام شده تا طرح هایی برای بازگشت زود هنگام این اتباع تبیین شود. امیدواریم شرایط امنی در افغانستان به وجود بیاید تا این موضوع محقق شود.

وی ادامه داد: اردوگاه های خود معرفی در کشور ما راه اندازی شده که در آنها کمک می کنیم افرادی که از طریق این اردوگاه ها اقدام کنند نامشان به عنوان متجاوز مرزی برای یک بار ثبت نشود و به آنها فرصت می دهیم که از طریق قانونی و با مدارک وارد کشور شوند.

محمودی در خصوص کودکان کار اتباع در کشور ما نیز گفت: متأسفانه کودکان کار افغانستانی در سطح شهرهای ما وجود دارند. طرح مشترکی با بهزیستی، شهرداری، نیروی انتظامی و سایر دستگاه ها اجرایی کردیم تا در سطح شهر این کودکان جمع آوری شوند. همه آنها دارای خانواده هستند که در جهت ساماندهی آنها را به خانواده ها تحویل می دهیم و از آنها تعهد می گیریم. البته در صورتیکه مجاز باشند از این پس مراقب کودکان خود باشند تحویل می‌دهیم؛ اما اگر غیر مجاز باشند همراه خانواده از کشور طرد می شوند. از میان کل کودکان کار ۷۰ درصد آنها از اتباع خارجی هستند و ساماندهی آنها در حال انجام است.

وی همچنین درباره ۲۰ مهمان شهری که برای اتباع در کشورمان وجود دارد، تصریح کرد: این مهمان شهرها مثل شهرکی به صورت مسکونی و دارای امکانات آموزشی و بهداشتی هستند و خودگردان اداره می شوند. این مهمان شهرها در اکثر شهرها و در داخل خود شهرها هستند و پناهندگانی که شرایط تهیه مسکن داخل شهر را ندارند. در اینجا مستقر می شوند و حمایت سازمان های بین المللی نیز در این حوزه وجود دارد.

محمودی در خصوص مرحله شانزدهم طرح آمایش گفت: سالیانه طرح های آمایش با هدف به روز رسانی اطلاعات پناهندگان انجام می شود و امسال نیز در اردیبهشت ماه این موضوع به همه استان ها ابلاغ و نوبت دهی آغاز شده تا با رعایت پروتکل های بهداشتی اتباع برای به روز رسانی مدارک خود مراجعه کنند.

وی افزود: در این کارت ها یک کد اختصاصی داده می شود که تمام دستگاه‌ها همچون بانک‌ها، دفاتر پیشخوان و دفاتری که سیم کارت ارائه می کنند موظف هستند برای اتباع دو کد را مد نظر قرار دهند. نخست کد اختصاصی برای پناهندگان و دیگری شماره روادید، در برخی از سازمان ها در تهیه این فرم ها اشتباهی رخ داده بود که تنها کد ملی برای اتباع ایرانی در نظر گرفته شده بود و کد اختصاصی اتباع درج نشده بود که در این راستا مشکلاتی پیش آمد. ما این فرمت را برای اتباع ارائه کردیم تا با مدارک معتبری خدمات به آنها ارائه شود. در این راستا اگر دستگاهی کوتاهی می کند باید این موضوع پیگیری شود.

محمودی در خصوص اسناد هویتی اتباع نیز گفت: متاسفانه خیلی از افراد تاریخ تولد مشترک در اسناد هویتی دارند که ما موضوع را به دولت افغانستان و دفاتر نمایندگی این کشور اعلام کردیم تا ساز و کار ثبت اسناد هویتی خودشان را برای ما مشخص کنند. بی تردید صدور کارت آمایش منوط به برگه ثبت سند هویتی است.

وی ادامه داد: ما برای همکاری در صدور کارت آمایش مشخصاتی که از قبل اعلام شده بود را استفاده کردیم؛ اما باید تثبیت اسناد هویتی را داشته باشیم و این موضوع را جدی پیگیری می کنیم. در دوره شانزدهم صدور کارت آمایش نیز افرادی که موفق نشده بودند این اسناد هویتی را دریافت کنند اما در سامانه مشخصات خود را ثبت کرده بودند را با هدف پذیرایی سخاوتمندانه از پناهندگان، کارت آمایش آنها را صادر کردیم؛ اما از سال آینده و در مرحله هفدهم آمایش فردی که دارای سند هویتی نیست در طرح آمایش شرکت داده نخواهد شد. از دولت و سفیر افغانستان این مطالبه را داریم که سریعتر و به روزتر این تثبیت اسناد هویتی را انجام دهند.

به گزارش ایسنا، رات واته مدیر منطقه ای آسیا و اقیانوسیه کمیساریای عالی سازمان ملل متحد و امور پناهندگان نیز گفت: جمهوری اسلامی ایران چهار دهه سخاوتمندانه میزبان پناهندگان مختلف بوده و سازمان ملل هم تلاش کرده همکاری هایی را در این راستا داشته باشد. تمرکز اصلی بر این بوده که به جمهوری اسلامی ایران راه حل های مناسب برای امور پناهندگان افغانستانی ارائه شود.

وی افزود: ظرف ۱۵ الی ۲۰ سال اخیر تعداد قابل ملاحظه ای بازگشت داوطلبانه در میان این اتباع وجود داشته اما در چند سال اخیر کاهشی در بازگشت آنها اتفاق افتاده، علی رغم تلاش هایی که از سوی افغانستان برای ثبات و امنیت این کشور انجام شده اما به دلیل باقی ماندن خشونت در این کشور بازگشت پناهندگان به این کشور همچنان دچار مشکل است.

وی تاکید کرد: در جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با پناهندگان سوری فعالیتی نداشته ایم و بیشتر پشتیبانی ها در خصوص خدمات سلامت پناهندگان افغانستانی بودند. در کنار میزبانی سخاوتمندانه ای که ایران برای افغانستانی ها داشته با توجه به موقعیتی که این کشور دارد باید به این نکته هم اشاره کنم که کشور ایران محل عبور و گذر برای پناهندگان افغانستانی هم هست که این موضوع نیز چالش هایی را برای جمهوری اسلامی ایران فراهم می کند. کمیساریای عالی سازمان ملل متحد و امور پناهندگان قدردان این میزبانی سخاوتمندانه از پناهندگان افغانستانی است.

وی در بخش دیگری از صحبت های خود با اشاره به اینکه در جریان هستیم که دولت جمهوری اسلامی ایران پناهندگان بالای سن ۷۵ سال را برای واکسیناسیون سخاوتمندانه در نظر گرفته است. در مرحله اول در همه گیری کرونا در پاسخ به جمهوری اسلامی ایران واردات تجهیزات حفاظت شخصی و مواد ضد عفونی کننده به عنوان حمایت از سوی کمیساریای سازمان ملل متحد انجام شد. در حال حاضر نیز همکاری با وزارت بهداشت انجام داده ایم تا شش میلیون دُز واکسن وارد کشور ایران کنیم. البته اقدامی که برای کلیه کشورهای میزبان پناهندگان در حال انجام است. باید از دولت ایران که علی رغم فشار مضاعف این همه گیری رویکردی فراگیر را در خصوص اتباع بکار گرفته قدردانی کنیم تا اتباع هم از خدمات سلامت استفاده کنند.