احترام و اعتماد در همه‌ی حالات
همانطور که می‌دانید ما پرونده‌ی ویژه‌ای را برای نوجوان و روانشناسی نوجوان باز کرده‌ایم. در این باره یکی از اصول ما در رابطه با نوجوان، ایجاد حسّ پذیرش، احترام و اعتماد بسیار است.
اگر از این اصل مهم خارج شویم، نه تنها در ارتباط خود با نوجوان عزیزمان دچار شکست می‌شویم و ممکن است او را به لجاجت بکشانیم، بلکه آینده‌ی او را نیز تحت‌الشعاع قرار خواهیم داد. نوجوانی که امروز مورد احترام و پذیرش و اعتماد نباشد، فردا دچار مسائل جدی‌تر خواهد شد.
ازاین‌رو، چه در این مورد یعنی نوجوان سیگاری و چه در موارد دیگر، هرگونه برخوردی که ناقض این اصل باشد، به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود. نکته مهم در چنین مواردی حفظ آرامش و دوری از قضاوت عجولانه و واکنش شتابزده است.
افکار منفی ممنوع
دیدن یک تصویر که در آن فرزند نوجوان ما سیگار در دست دارد، به‌خودی‌خود نشانه هیچ‌چیز نیست؛ پس نباید اجازه بدهیم افکار منفی به ذهن ما هجوم بیاورند و تعبیری فاجعه‌آمیز از این رویداد در ذهن ما نقش ببندد.
اگر من با دیدن تصویر نوجوان سیگار به دست، تصور کنم که او دیگر به مسیر اعتیاد و انواع انحراف‌ها کشیده شده است، طبیعتاً واکنشم به چنین فاجعه‌ای بسیار تند و شدید خواهد بود. درواقع من از تصویر ذهنی خودم ترسیده‌ام و نه از تصویری که در عالم واقع دیده‌ام.
آنچه در اینجا مهم است، کنترل و مدیریت احساسات خودمان است. باید مراقب باشیم ماجرا را همانگونه که هست ببینیم. نه آنگونه که ذهن ما، خارج از کنترلمان تخیلاتی می‌سازد.
تغافل کنید
در مواجهه با نوجوان سیگار به دست باید ابتدا فرض را بر ساده‌ترین و کم‌خطرترین حالت گذاشت. تغافل (خود را به ندیدن‌زدن) روشی بسیار مناسب بوده و برای طرفین راهگشاست. می‌توان تصور کرد که نوجوان ما درکنار جمعی از دوستانش برای خنده و شوخی ژستی با سیگار گرفته و عکس انداخته و مسئله تمام شده است. بیان این موضوع به نوجوان و برخورد با او طبیعتا حرمتش را می‌شکند و او احساس می‌کند آبرویش در خانه رفته و دیگر چیزی برای ازدست‌دادن ندارد. این، خود بزرگ‌ترین عامل انحرافات و خطاهای بعدی خواهد بود.
ارتباط و گفتگو
اما درصورتی‌که این موضوع تکرار شد یا شواهد قطعی و روشن دیگری وجود داشت که نوجوان ما سیگار مصرف می‌کند، مهم است که بتوانیم بدون خدشه به اصولی که در ابتدا گفته شد، با او ارتباط برقرار کرده و صحبت کنیم؛ چون اگر بلافاصله شروع به بازخواست وی کنیم، نه‌تنها تاثیر مثبتی در وی نخواهیم دید، بلکه این کار باعث ایجاد فاصله بیشتر بین ما و فرزندمان می‌شود.
مهم‌ترین مسئله ارتباط ایجادکردن و صحبت‌کردن است. اگر والدین بتوانند از موضعی برابر و مانند یک دوست با فرزندانشان صحبت کنند، بزرگ‌ترین گام را برداشته‌اند. تلاش کنید تا خیلی شفاف و دوستانه درباره مسئله با او صحبت کنید، به او بگویید: من در این موضوع درباره تو کمی نگران شدم. تو چی فکر می‌کنی؟ به نظرت نگرانی من بجاست؟
به او گوش بدهید
شما باید بتوانید به بهترین نحو به صحبت‌های فرزندتان گوش دهید و شنونده خوبی برای او باشید. از قضاوت‌کردن و برچسب‌زدن خودداری کنید. به‌هیچ‌عنوان شخصیت او را زیر سوال نبرید و بلکه برعکس تلاش کنید نشان دهید که شخصیت والایی برای او قائل هستید و به همین خاطر نمی‌توانید بپذیرید که او در چنین وضعیتی قرار داشته باشد.
نشان دادن ابعاد سیگار
سپس تلاش کنید تا ابعاد واقعی سیگارکشیدن را به او نشان دهید، از بوی بد دهان گرفته تا آثار آن در سلامتی و موفقیت شغلی و اجتماعی. حتی می‌توانید از سیاست‌های کارخانه‌های تولیدکننده سیگار برای ایجاد جذابیت کاذب در آن به وسیله افراد مشهور و فیلم ها برای او صحبت کنید. اما فراموش نکنید که گفت‌وگوی شما باید دوطرفه و از موضعی برابر باشد. ضمنا نباید همه این مسائل را یکجا گفت بلکه می‌توان در موقعیت‌های مختلف در این مورد صحبت کرد؛ درصورتی‌که در برخورد اول فرزندتان واکنش خوبی نشان نداد شما آرامشتان را حفظ کنید و در موقعیت‌های بعدی دوباره موضوع را مطرح کنید.
از مشاورین کمک بگیرید
درصورت ادامه پیداکردن موضوع از کمک مشاوران متخصص بهره ببرید. مهم‌ترین نکته این است که شما به‌عنوان پدر یا مادر نباید اجازه بدهید که تصویر فرزندتان در ذهنتان خراب شود؛ همچنین نباید او را فردی خلاف‌کار بدانید.
آخرین دیدگاه