با شیوع دوباره ویروس کرونا در ایران و اوج‌گرفتن این همه‌گیری، برخی محدودیت‌ها از سوی دولت و ستاد ملی مقابله با کرونا دوباره تشدید شد.
کتابفروشیها نیز مانند برخی دیگر از مشاغل و اماکن به ناچار تعطیل‌اند. طبق اعلام ستاد ملی مبارزه با کرونا، بسیاری از مشاغل در زمره مشاغل سطح یک قرار دارند و به فعالیت خود ادامه می‌دهند و بعضی مشاغل مانند کتابفروشیها جزو کسب‌وکارهای گروه یک محسوب نشده و مجبورند برای مدتی کرکره‌های خود را پایین بکشند و فروشگاه‌هایشان را تعطیل کنند؛ موضوعی که با انتقادهای بسیاری از ناشران و کتابفروشان همراه بوده. این در حالی است که در بسیاری از کشورها کتاب به‌عنوان کالای فرهنگی در فهرست کالاهای اساسی قرار دارد و کسی مانع فعالیت کتابفروشیها و عرضه کتاب نمی‌شود. در جدیدترین بازتاب این تعطیلی‌ها، انجمن کتابفروشان انقلاب اسلامی در نامه‌ای که به امضای 180کتابفروشی رسیده است، از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خواسته‌اند تا با توجه به مشکلات متعدد کتابفروشان، برای تعطیلی احتمالی و دوباره آنها تجدید‌نظر کنند.
تعطیلی و آسیب‌دیدن کتابفروشیها
محـــمد راهی، دبیر انجــــمن کتابفروشان انقلاب اسلامی خوشه درباره تعطیلی کتابفروشیها و نامه‌هایی که در این ارتباط به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نوشته شده است، به همشهری می‌گوید: «وقتی ویروس کرونا تازه شیوع پیدا کرده بود، ماهیت ناشناخته و مرموز این همه‌گیری باعث شد تا همه‌‌چیز به‌هم بریزد و کشور به سمت تعطیلی گسترده برود. در نتیجه زمانی که ما بازار شب عید را پیش‌رو داشتیم، کتابفروشیها تعطیل شدند و همین تعطیلی نابهنگام و زودتر از موعد آسیب جدی به این شغل وارد کرد. این آسیب آنقدر زیاد بود که تنش‌ها و پیامدهای حاصل از آن همچنان ادامه دارد و مشکلات مالی به‌جا مانده از آن دوره با گذشت زمان هنوز بر‌طرف نشده است. همچنین در آذرماه سال گذشته هم تعطیلی سراسری دیگری داشتیم که بازهم کتابفروشیها در گروه مشاغل سطح یک قرار نگرفتند و تعطیل شدند. در آن زمان بسیاری از کتابفروش‌ها به انجمن خوشه مراجعه کردند و از ما خواستند تا نسبت به این موضوع واکنش نشان دهیم. چون در تعطیلی دوم باتوجه به شناختی که نسبت به ویروس کرونا پیدا شده بود، بسیاری از مشاغل سطح‌شان تغییر کرد و در زمره مشاغل سطح یک قرار گرفتند و کتابفروشان اعتراض‌شان به این موضوع بود که چرا کتابفروشیها شامل این تغییر سطح نشدند. بنابراین قرار شد با امضای کتابفروش‌ها این موضوع را از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پیگیری و مطالبه کنیم. در این رابطه نامه‌ای تهیه شد و به‌دست وزیر رسید تا ایشان به‌عنوان نماینده عرصه فرهنگ کشور در ستاد ملی مبارزه با کرونا از حق کتابفروشیها دفاع و حمایت کرده و این ستاد را قانع کنند که فعالیت کتابفروشیها آنقدر که باید در شیوع ویروس کرونا تأثیر‌گذار نیست که بخواهد منجر به تعطیلی آنها شود. امیدوارم این درخواست نتیجه‌بخش باشد و اگر قرار است در آینده دوباره مشاغلی تعطیل شوند، کتابفروشیها جزو مشاغل سطح یک قرار گیرند. در هر صورت ما تابع تصمیم‌گیری‌های ستاد ملی مبارزه با کرونا هستیم، چون سلامت مردم از هرچیزی برای‌مان مهم‌تر است.»
اشتباه محاسباتی در تعطیلی مشاغل
بزرگ‌ترین آسیب به کتابفروشان قرار ندادن آنها در مشاغل سطح یک بوده است. مسئولان بدون آنکه بدانند چه بر سر فعالان این حوزه خواهد آمد، کتابفروشیها را تعطیل می‌کنند. هومان حسن‌پور، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان با بیان این مطلب به همشهری می‌گوید: «بیش از 6ماه است که درخصوص تعطیلی کتابفروشیها و اینکه این صنف باید در سطح مشاغل یک قرار بگیرد، در حال مذاکره هستیم، اما تاکنون به هیچ نتیجه‌ای نرسیده‌ایم. در تعطیلی مشاغل اشتباه محاسباتی اتفاق افتاده است. بیشتر مشاغل فعالیت دارند؛ از رستوران‌ها گرفته تا خشکشویی‌ها، اما کتابفروشیها باید تعطیل باشند! مگر کتابفروشیها تا چه حد در شیوع ویروس کرونا تأثیرگذارند؟ کتاب غذای روح است که باید به آن اهمیت داده شود، اما متأسفانه در کشور ما به این مقوله توجهی نمی‌شود. در دوران قرنطینه کتابفروشیها بسته می‌شوند، اما انبوهی از دستفروشان کتاب در کنار خیابان بساط می‌کنند و این ضربه بزرگی برای یک کتابفروش است.»
اهالی حوزه کتاب به حال خود رها شده‌اند
کتابفروش و ناشر مانند یک زنجیره سلسله‌وار به هم متصل هستند و اگر یک حلقه از این زنجیره قطع شود، به تبع آن، همه به مشکل بر‌می‌خورند. سعید دمیرچی، مدیر نشر هرمس با بیان این مطلب به همشهری می‌گوید: «به اعتقاد من تعطیلی کتابفروشیها اشتباهی بزرگ است، چون اگر کتابفروشیها تعطیل شوند، ناشران هم با مشکل مواجه خواهند شد و در نهایت هردو متضرر می‌شوند، بنابراین نیاز است که یک بازنگری درخصوص تغییر سطح کتابفروشیها و قرارگرفتن آنها در میان مشاغل سطح یک انجام شود. در این میان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم می‌تواند با پیگیری این موضوع در هیأت‌دولت و ستاد مقابله با کرونا از کتابفروشان حمایت کند.»
دمیرچی معتقد است فعالان حوزه کتاب به حال خود رها شده‌اند و مسئولان توجهی به آنها ندارند: «در بسیاری از کشورهای درگیر کرونا کتابفروشیها تعطیل نشده‌اند یا دست‌کم برای آنها به شکلی برنامه‌ریزی شده تا قرنطینه و تعطیلی بر فعالیت آنها تأثیر منفی نگذارد و به هر شکل ممکن از کتابفروشیها حمایت می‌شود تا به فعالیت خود ادامه دهند و به کسب‌وکارشان خلل و آسیبی وارد نشود، اما در ایران سیاستگذاری‌ها به این شکل نیست و مسئولان هیچ حمایتی از کتابفروش و ناشر نمی‌کنند. »
آخرین دیدگاه