اردیبهشت ماه سال جاری بود که شامپانزه سه ساله به نام باران خبر ساز شد، شامپانزه‌ای که توسط دامپزشکش نگهداری می‌شد. ابتدا خبر‌هایی مبنی بر گم شدن شامپانزه‌ای در باغ وحش ارم در فضای مجازی دست به دست چرخید، خبری که الهامی مدیر باغ وحش ارم آن را تکذیب کرد و گفت: چنین موضوعی صحت ندارد و مگر ممکن است که شامپانزه در قفس باغ وحش گم شود! ممکن است منظور افرادی که چنین موضوعی را مطرح می‌کنند، شامپانزه‌ای باشد که در اختیار دامپزشک قبلی باغ وحش ارم است.
با اعلام این خبر از سوی مدیرباغ وحش ارم و رسانه‌ای شدن آن، جنجال‌ها بر سر شامپانزه‌ای که توسط دامپزشک قبلی باغ وحش ارم نگهداری می‌شد، آغاز شد.
ماجرا از این قرار بود که حدود سه سال پیش شامپانزه‌ای به نام باران در باغ وحش ارم متولد شد که به دلیل ضعف جسمانی که این حیوان به هنگام تولد داشت، دامپزشک سابق باغ وحش ارم (معماریان) از مدیرباغ وحش ارم درخواست کرد تا آن را در منزل شخصی خود نگهداری کند و باغ وحش ارم با این موضوع موافقت کرد.
پس از گذشت سه سال که باران در منزل شخصی دامپزشکش نگهداری می‌شد، سازمان حفاظت محیط زیست و باغ وحش ارم خواستار بازگشت این شامپانزه به باغ وحش ارم شدند که در این راستا تذکرات کتبی و شفاهی برای معماریان فرستاده شد.
دامپزشک سابق باغ وحش ارم معتقد بود که باران به دلیل مشکلاتی که دارد نمی‌تواند در بین سایر شامپانزه‌های باغ وحش ارم زندگی کند و اگر به باغ وحش ارم فرستاده شود، از بین خواهد رفت.
او بی توجه به تذکرات شفاهی و مکتوبی که مکرر از سوی سازمان حفاظت محیط زیست برای او صادر می‌شد، به زندگی خود با باران ادامه داد، تا جایی که در اواخر بهاری که گذشت از او به جرم خیانت در امانت شکایت شد و در تاریخ ۲۳ اردیبهشت ماه اولین جلسه دادگاهی باران با حضور مدیرباغ وحش ارم و دامپزشک سابق باغ وحش ارم برگزار شد.
مسئولان محیط زیست و باغ وحش ارم در حالی که معتقد بودند، معماریان به دلایلی خاص چون وابستگی به این حیوان قصد بازگرداندن باران را ندارد؛ دامپزشک سابق خواستار بازگرداندن این حیوان بود، اما نه به باغ وحش ارم.
در میان این کشمکش‌ها، معماریان خواستار انتقال باران به یتیم خانه شامپانزه‌ها در خارج از کشور و حضورش در بین گروه‌های همسالانش بود تا شانسی برای ادامه حیات داشته باشد.
همچنین مارنو ولترز متخصص دامپزشکی حیات و باغ وحش آرتیس آمستردام نامه‌ای خطاب به رئیس سازمان حفاظت محیط زیست نوشت و به عنوان دامپزشک یکی از مراکز نجات حیوانات حیات وحش، خواستار انتقال باران به مرکزی به نام دنیای میمون‌ها واقع در کشور انگلستان بود.
دامپزشک سابق باغ وحش ارم تمام تلاش خود را برای انتقال باران کرد و حتی با نورین چای معاون و سرپرست دامپزشکی باغ وحش موزه ملی و تاریخ طبیعی پاریس تماس گرفت که نتیجه آن ارسال نامه‌ای از سوی او خطاب به مسئولان محیط زیست بود.
علاوه بر این، نامه‌های متعددی از سوی مسئولان محیط زیست و فعالان و دوستداران محیط زیست خارج از کشور برای سازمان حفاظت محیط زیست ارسال شد، در داخل کشور نیز باران به شامپانزه‌ای معروف تبدیل شد که در فضای مجازی تعداد زیادی از افراد با #نجات_باران برای نجات او تلاش می‌کردند.
سرانجام با تمام این اقدامات و نامه‌ها در تاریخ ۱۹ خرداد ماه با برگزاری جلساتی، باران به باغ وحش ارم منتقل شد، معماریان با انتشار این خبر در گفت‌وگویی اظهار کرد: بهترین متخصصان دنیا که با شامپانزه‌ها کار می‌کنند توصیه نامه نوشتند و تأکید کردند که باران آینده روشنی ندارد.
او بیان کرد: با نامه محیط زیست و طبق دستور دادستانی باران باید تحویل محیط زیست و به احتمال زیاد به باغ وحش ارم بازگردد، واقعا مسئولان نخواستند تا یک تصمیم درست و علمی برای آینده این بچه شامپانزه بگیرند.
پس از انتقال باران به باغ وحش ارم، دامپزشک باران نیز همراه باران به باغ وحش ارم رفت و برای اینکه او احساس تنهایی نکند و توسط گروه شامپانزه‌های ارم مورد اذیت و آزار قرار نگیرد، در کنار او به صورت شبانه روزی ماند که از ۲۵ مرداد ماه به دستور سازمان حفاظت محیط زیست تنها در قفسی کوچک زندگی می‌کند.
نکته جالب این است که سازمان محیط زیست خبری مبنی بر نگهداری باران در ارم را در سایت خودش منتشر کرد که گویا این خبر پس از مدتی برای سلب مسئولیت حذف شده است.
شامپانزه‌ها جانوارانی اجتماعی هستند، هنگامی که بچه شامپانزه‌ای به صورت شخصی با یک انسان بزرگ می‌شود، به آن انسان به عنوان مادر خودش نگاه می‌کند، بنابراین این مسئله بسیار حیاتی است که آن‌ها هرچه سریع‌تر به خانواده اصلی خود و در مواردی که این امکان وجود ندارد به گروه دیگری معرفی شوند و حالا باران در میان ۸ شامپانزه دیگر در باغ وحش ارم در حال زیستن است، شامپانزه‌هایی که بنا به نظر کارشناسان محیط زیست هر کدام به نوعی مشکلات روانی و جسمی دارند و گروه پرخاشگری هستند که ممکن است برای باران مشکلاتی ایجاد کند، در حالی که تعداد زیادی از افراد در خارج و داخل کشور خواستار انتقال باران به یتیم خانه شامپانزه‌ها بودند، سازمان محیط زیست نیز در این باره موافقت کرد، اما موافقتی که بیشتر معنی مخالفت می‌داد.
برای اینکه نظر سازمان محیط زیست را درباره انتقال باران بدانیم به سراغ اداره محیط زیست استان تهران و سازمان حفاظت محیط زیست رفتیم، فاطمه برنا رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهر تهران درباره انتقال باران اظهار کرد: سازمان محیط زیست با انتقال باران به خارج از کشور مخالفتی ندارد و تا به امروز درخواستی از باغ وحش ارم در این باره برای محیط زیست نیامده است.
او بیان کرد: مالک این شامپانزه باغ وحش ارم است و ما نمی‌توانیم برای انتقالش به تنهایی تصمیم بگیریم، این شامپانزه گونه بومی نیست که محیط زیست بتواند برایش برنامه ریزی کند.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهر تهران افزود: اگر باغ وحش ارم برای انتقال این حیوان درخواستی دارد که بر اساس ضوابط و قوانین است، سازمان محیط زیست با آن مخالفت نخواهد کرد.
شهاب الدین منتظمی مدیرکل دفتر مدیریت حیات وحش سازمان محیط زیست نیز در این باره اظهار کرد: با انتقال باران هیچ مخالفتی نداریم، اما در حال حاضر شرایط برای انتقال این شامپانزه مهیا نیست، باغ وحش ارم باید اعلام کند که با یک مرکز معتبر در خارج از کشور برای انتقال باران هماهنگ کرده است.
او در ادامه گفت: باران شامپانزه باغ وحش ارم است، بنابراین ارم هر تصمیمی بگیرد سازمان محیط زیست به آن احترام خواهد گذاشت و اگر کوتاهی نیز صورت گیرد، با آن برخورد خواهد شد.
برای دریافت پاسخی دقیق‌تر با مدیریت باغ وحش ارم تماس گرفتیم، اما پس از طرح موضوع قادر به پاسخگویی در این باره نبود. جالب است بدانید که شامپانزه گونه بومی ایران نیست و زندگی باران در میان ۸ شامپانزه ارم سخت و مشکل خواهد بود و اگر این روند ادامه پیدا کند ممکن است باران آسیب ببیند.
همه می‌دانیم که باغ وحش ارم زیر مجموعه‌ای از سازمان حفاظت محیط زیست است و اگر سازمان حفاظت محیط زیست دستور به انتقال باران بدهد، باغ وحش ارم با وجود اینکه مالک باران است با این دستور موافقت خواهد کرد، اما این پاسکاری‌های بین سازمان حفاظت محیط زیست و باغ وحش ارم نشان از آن دارد که این سازمان هیچ تصمیمی برای زندگی بهتر باران نخواهد داشت، حالا شامپانزه سه ساله‌ای که در محیطی تقریبا آزاد نگهداری می‌شد، در قفس کوچکی در باغ وحش ارم نگهداری می‌شود.
آخرین دیدگاه