سازمان تامین اجتماعی در روزهای پایانی سال توانست برنامه حذف دفترچه‌های کاغذی درمان را عملیاتی سازد که با انتقادات زیادی همراه شد.

سازمان تأمین اجتماعی به عنوان بزرگ‌ترین سازمان بیمه‌ای کشور، تقریباً نیمی از جمعیت بیمه شدگان را تحت پوشش خدمات خود دارد. در این بین، مهم‌ترین خدمات بیمه‌ای سازمان تأمین اجتماعی، ارائه خدمات درمانی است که بیمه شدگان انتظار دارند با توجه به حق بیمه‌ای که هر ماه پرداخت می‌کنند و رقم کمی هم نیست، از بهترین خدمات درمانی برخوردار شوند.

در این بین، سازمان تأمین اجتماعی با توجه به جمعیت زیادی که تحت پوشش دارد، تلاش کرده در این سال‌ها به سمت ارائه خدمات الکترونیک برود تا از این طریق بتواند از حجم مراجعات بیمه شدگان، هزینه‌های سازمان و…، بکاهد.

حذف دفترچه‌های کاغذی درمان و توجه به نسخه نویسی الکترونیک، یکی از مهم‌ترین اقدامات در حوزه سلامت کشور است که سازمان تأمین اجتماعی، زودتر از دیگر سازمان‌ها برای اجرایی شدن آن، برنامه ریزی کرده است. به طوری که در روزهای پایانی سال ۹۹، سرانجام این برنامه مهم در حوزه سلامت الکترونیک، عملیاتی شد.

واکنش‌ها به حذف دفترچه‌های کاغذی

با اجرایی شدن برنامه حذف دفترچه‌های کاغذی درمان و جایگزینی نسخه الکترونیک، برخی افراد و انجمن‌ها در حوزه سلامت نسبت به نحوه عملکرد سازمان تأمین اجتماعی برای روند اجرای این طرح، واکنش نشان دادند.

استفاده از ظرفیت خدمات الکترونیکی در حوزه سلامت، هرچند یکی از ضروریات پذیرفته شده در جهت ارائه خدمات با کیفیت به مردم است، اما نباید فراموش کنیم که در بخش خدمات سلامت الکترونیک در کشور، هنوز با چالش‌ها و موانع زیادی مواجه هستیم که اگر آنها را از سر راه بر نداریم، نمی‌توان انتظار داشت نتایج خدمات در این حوزه به ثمر بنشیند.

مصطفی سالاری مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی، در واکنش به انتقاداتی که از نحوه اجرای نسخه الکترونیک در کشور وجود دارد، گفت: نسخه نویسی الکترونیک کار بسیار عظیمی است و با تلاش‌های تمامی همکاران در سراسر کشور به خوبی پیش رفته است.

وی با بیان اینکه مدیران واحدهای اجرایی تأمین اجتماعی سراسر کشور نقش مهمی در پیشبرد این برنامه ملی دارند، گفت: این برنامه به عنوان اولویت اول سازمان باید مورد توجه تمامی همکاران باشد و پاسخگویی و اطلاع رسانی مناسب به جامعه بایستی مورد توجه قرار گیرد.

گفته می‌شود، استقرار نسخه الکترونیک برای کاهش هزینه درمان ۴۶ میلیون نفر جمعیت تحت پوشش و ایجاد رضایتمندی خدمت گیرندگان، صیانت از کرامت و حفاظت از شأن مستمری‌بگیران و بیمه‌شدگان در مواجهه با هزینه‌های درمانی و توزیع عادلانه منابع، تسهیل و عدالت در دسترسی بیمه‌شدگان و مستمری بگیران به ویژه گروه‌های آسیب پذیر انجام می‌شود.

سید هادی میرهاشمی معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با اشاره به مشکلاتی که در اثر اجرای برنامه حذف دفترچه بیمه تأمین اجتماعی بر اساس برنامه ششم سند توسعه کشور در برخی مراکز درمانی و بیماران شده است، تغییر هر رفتاری را نیازمند تغییر نگرش دانست و افزود: در اولین گام باید با همکاری بیشتر بین سازمانی و توجه به مبحث آموزش کارکنان و پزشکان این تغییر مثبت را در مجریان برنامه نهادینه کرد.

وی با اشاره به مشکلات موجود در اجرای زیرساخت‌های فنی، گفت: با شناسایی سریع مشکلات، بهره گیری مناسب از ظرفیت‌های موجود، اقدام سریع و به موقع و استفاده از امکانات و ذخایر مالی باید این مشکلات را برطرف کنیم. این امر باعث ایجاد اعتمادسازی و رضایت در ارائه خدمات مطلوب به مردم می‌شود.

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، مواردی نظیر کمبود امکانات زیرساختی برخی مراکز درمانی شهرستان‌ها، مشکلات سامانه‌ای و عدم هماهنگی سامانه تأمین اجتماعی با سامانه مدیریت بیمارستانی دانشگاه را از مهم‌ترین مشکلات نسخه نویسی الکترونیک عنوان کرد.

پاسخ سازمان تأمین اجتماعی به انتقادات

امیر عباس منوچهری معاون درمان سازمان تأمین اجتماعی، استقرار سامانه نسخه الکترونیک را زمینه ساز ایجاد تحولات اساسی در خدمات درمانی عنوان کرد و گفت: بر اساس ماده ۷۴ قانون برنامه ششم توسعه و بند ز تبصره ۱۷ قانون بودجه سال جاری کشور و دستور ریاست جمهوری، تمامی اجزای نظام درمانی کشور مکلف به استقرار نسخه الکترونیک و حذف کامل دفترچه‌های کاغذی هستند. بر این اساس، سازمان تأمین اجتماعی از روزهای ابتدایی سال ۹۹، بحث توسعه و تعمیم نسخه الکترونیک را پیگیری کرد.

در حال حاضر در مراکز خصوصی و طرف قرارداد سازمان تأمین اجتماعی حدود ۷۴ درصد نسخه‌ها در بستر الکترونیک تبادل می‌شود و تنها ۲۶ درصد نسخه‌ها در ساختار سنتی پیچیده می‌شود.

منوچهری با اشاره به اینکه هدف نهایی سازمان تأمین اجتماعی بهبود و ارتقا خدمات درمانی به بیمه شدگان است، گفت: رفع دغدغه هزینه درمان بیماران به عنوان نقطه آرمانی تمامی سازمان‌های بیمه‌گر با این طرح بزرگ ملی قابل اجرا است.

گلایه‌های داروخانه‌ها

در همین حال سید علی فاطمی نایب رئیس انجمن داروسازان ایران، عمده مشکلات نسخه الکترونیک را دیده نشدن داروخانه‌ها در طراحی اولیه این طرح عنوان کرد و گفت: متأسفانه سازمان‌های بیمه گر هنوز موفق نشده اند یک طرح یکپارچه برای ساماندهی صدور نسخه الکترونیک در مطب پزشک و سپس در داروخانه‌ها ارائه کند.

وی ادامه داد: متأسفانه هم اکنون بسیاری از پزشکان به دلیل مشکلات موجود از قبیل جستجوی نام کامل دارو و ثبت آن در سامانه و…، رغبتی به نسخه الکترونیکی نشان نمی‌دهند. داروخانه‌ها نیز با مشکلاتی از قبیل کندی سرعت اینترنت و قطعی مدام آن مواجه هستند که امکان ثبت آنلاین و آفلاین نسخه‌ها را در کنار سایر معضلات دشوار می‌کند.

فاطمی با بیان اینکه نسخه الکترونیکی منجر به کاهش خطاهای دارویی و هزینه‌ها خواهد شد و به نفع مردم و دولت است، گفت: بهترین کار این است که سامانه پرونده الکترونیک سلامت شکل گرفته و پیاده سازی شود تا داروخانه‌ها مجبور به ثبت اطلاعات در چند سیستم نباشند.