گجت نیوز نوشت: ترکیه نیز همچون دیگر همقطارانش در ناتو اقدام به پشتیبانی از اوکراین نموده و جنگ افزارهایی نظیر راکت اندازهای TRLG-۲۳۰ را به اوکراین تحویل داد.

ترکیه پیش از شروع تجاوز نظامی روسیه نیز به اوکراین تسلیحات فروخته و با آغاز جنگ نیز در راستای حمایت از کی‌یف، شمار زیادی پهپاد رزمی بایراکتار TB۲ به اوکراین اهدا کرد. این هواگرد در روزهای نخست جنگ عملکرد بسیار درخشانی از خود نشان داد و شمار زیادی از تسلیحات ارتش روسیه خصوصا سامانه‌های پدافند هوایی آن‌ها را شکار کرد. و اما اخیرا گروه اطلاعاتی منبع باز (اصطلاحا اوسینت) اوریکس مستقر در هلند که البته اعضای آن ترک بوده و ارتباط بسیار نزدیکی با صنایع نظامی و ارتش ترکیه دارند، از تحویل راکت اندازهای چندگانه MCL مسلح به TRLG-۲۳۰ ساخت کمپانی هوافضا، امنیتی و دفاعی ترکیه‌ای روکستان به اوکراین خبر داد.

این سامانه را می‌توان هم ارز راکت اندازهای چندگانه آمریکایی M۱۴۲ هایمارس (HIMARS) دانست که تنها ۱۸ دستگاه از آن‌ها موفق شدند عقبه ارتش روسیه را در هم شکسته و کمر نیروی زمینی کشور متجاوز را خم کنند. سامانه راکت انداز TRLG-۲۳۰ بر اساس خودروی پرتابگر روکستان MCL ساخته شده که می‌تواند پرتابه‌های متنوع با کالیبرهای مختلف را شلیک کند. مثلا این سامانه ضمن توان حمل و شلیک راکت‌های ۲۳۰ میلی‌متری، می‌تواند موشک بالستیک خان با کالیبر ۶۱۰ میی‌متری را نیز با خود حمل و شلیک کند. پیش از این چنین توانمندی را در هایمارس و M۲۷۰ MLRS شاهد بودیم که اصطلاحا به آن‌ها پرتابگر چند کالیبری گفته می‌شود.

MCL

راکت‌ TRLG-۲۳۰ همانطور که از نامش پیداست ۲۳۰ میلی‌متری قطر داشته و یک پرتابگر MCL می‌تواند ۶ تیر از آن را حمل کند. راکت به سیستم هدایت داخلی و سیستم هدایت ماهوراه‌ای GPS آمریکایی و گلوناس روسی مجهز است که البته بسته به خریدار، سرویس ماهوراه‌ای مورد نظر انتخاب می‌شود. طبیعتا برای نمونه‌های تحویلی به اوکراین، هدایت ماهوراه‌ای این راکت توسط GPS مقاوم در برابر اخلال صورت می‌گیرد. از این نظر راکت ترکی شبیه به راکت‌های هدایتی آمریکایی M۳۱A۱ GMLRS-U و M۳۰A۱ GMRLS است که آمریکا، آلمان، بریتانیا و نروژ برای اوکراین فرستادند. همه این راکت‌ها از زمان شلیک تا لحظه برخورد توسط GPS هدایت شوند.

اما TRLG-۲۳۰ بر خلاف M۳۰/۳۱A۱ که تنها هدایت داخلی و ماهواره‌ای دارند، در دماغه خود به جستجوگر لیزری مجهز شد که به آن امکان هدایت به روش نیمه فعال لیزری در فاز پایانی حمله، یعنی زمانی که در حال شیرجه روی هدف است را می‌دهد. گرچه نمونه‌هایی از M۳۱A۱ با هدایت نیمه فعال لیزری در فاز پایانی حمله نیز ساخته شد، اما نهایتا طرح آن لغو گردید. راکت TRLG-۲۳۰ با هدایت لیزی خود می‌تواند اهداف متحرک را نیز هدف قرار داده و دایره خطای احتمالی کمتر از ۲ متر دارد. برای این کار هدف مورد نظر بایستی توسط نیروهای خودی (مثلا پهپاد) با لیزر کدگذاری شده نشانه گذاری شود تا جستجوگر راکت بازتاب لیزر را دیده و به سمتش برود.

با توجه به این که TRLG-۲۳۰ دارای هدایت لیزری در فاز پایانی است، موشک محسوب می‌شود تا راکت هدایتی؛ چرا که در راکت‌ هدایتی نظیر M۳۱A۱، کار سیستم ناوبری نگه داشتن راکت در مسیر درست است، اما این پرتابه پس از رسیدن به نزدیکی هدف می‌تواند به سمت نقطه‌ای که با لیزر نشانه گذاری شده رود و صرفا قرار نیست در مسیر از پیش تعیین شده پرواز کند. این موشک می‌تواند از برد ۲۰ تا ۷۰ کیلومتری با اهداف ثابت و متحرک سطحی درگیر شود. سرجنگی ۴۲ کیلوگرمی آن نیز از نوع به شدت انفجاری و ترکش‌زا است که پس از انفجار، مهره‌های فولادی را در دامنه ۵۵ متری پخش می‌کند. فیوز آن نیز دوگانه از نوع مجاورتی و برخوردی است.

موشک دارای ۴ بالک هدایتی در جلو و ۴ بالک پایدار کننده در انتهای بدنه است. در طول مسیر پرواز نیز با کمک بالک‌های متحرک، جهت خود را تغییر داده و در مسیر درست می‌ماند. رانش مورد نیاز هنگام پرواز نیز توسط موتور راکتی سوخت جامد تامین شده که آن را به سرعت فراصوت می‌رساند؛ سرعت این راکت اعلام نشده اما بالای ۲ ماخ است. شیرجه روی هدف با زاویه بالا و سرعت فراصوت سبب می‌شود رهگیری آن برای پدافند بسیار سخت باشد. این موشک می‌تواند مراکز با اهمیت دشمن نظیر ایستگاه‌های راداری، مخابراتی، آتشبارهای پدافندی، توپخانه‌ای و راکتی، مراکز لجستیکی، پادگان‌ها، پایگاه‌ها، بنادر، مراکز فرماندهی و… را هدف حمله قرار دهد.

همچنین به لطف هدایت لیزری در فاز پایانی قادر است در نقش دفاع ساحلی با شناورهای سطحی دشمن نیز درگیر شود. این سامانه به سرعت می‌تواند خود را به منطقه مورد نظر رسانده و در زمانی بسیار کوتاه مستقر شود. سپس شلیک را انجام داده و سریعا از منطقه بگریزد تا هدف آتش ضد آتشبار قرار نگیرد. خودروی حامل و پرتابگر آن از نوع ۸ چرخ متحرک است که ضمن بالا بردن سرعت عمل، چابکی و توان تحرک بالایی برای سامانه فراهم می‌آورد. این سامانه می‌تواند در هر ساعت از روز، همه شرایط آب و هوایی و در هر نوع شرایط اقلیمی به انجام عملیات علیه دشمن پرداخته و در آزمایش‌های میدانی خود نیز عملکرد بسیار موفقی از خود نشان داد.

راکت TRG-۲۳۰ نیز از نظر مشخصات کاملا شبیه TRLG-۲۳۰ است، اما فاقد جستجوگر لیزری در دماغه بوده و به همین دلیل دایره خطای احتمالی آن در برد ۷۰ کیلومتری، کمتر از ۱۰ متر است. برای مقایسه بد نیست بدانید دایره خطای احتمالی راکت‌های M۳۱A۱ با وجود اینکه جستجوگر لیزری ندارند، کمتر از ۲ متر است. به بیانی دیگر موشک جدید TRLG-۲۳۰ با هدایت لیزری در فاز پایانی، دقتی برابر با راکت قدیمی‌تری M۳۱A۱ دارد. ضمن اینکه برد آن و توان تخریب سرجنگی‌اش نیز از M۳۰/۳۱A۱ کمتر است. تنها برتری نمونه ترکیه‌ای، همانطور که قبلا اشاره شد، توان درگیری با اهداف متحرکی است که پهپادها خصوصا بایراکتار برایش نشانه گذاری می‌کنند.

در این جنگ ترکیه ۳۵ پهپاد رزمی بایراکتار TB۲ به همراه مهمات هواپرتاب آن‌ها شامل بمب‌های MAM-L و MAM-C در کنار ۲۴ پهپاد شناسایی بایراکتار مینی، تجهیزات جنگ الکترونیک در ۲ نمونه زمین پایه و هواپایه جهت نصب روی بایراکتار TB۲، شمار ۵۰ خودروی مقاوم در برابر کمین و انفجار (امرپ) مدل جوجه تیغی، خمپاره انداز، تیربار، کلاه و جلیقه ضد گلوله و مهمات دیگر برای اوکراین تامین کرده است. این تسلیحات به صورت رایگان و یا با دریافت کمتری مبلغ، طوری که فقط هزینه ساخت آن‌ها تامین شود، به اوکراین اهدا شدند. در آینده نیز ترکیه قرار است ۱۰۰ هزار گلوله توپ ۱۵۵ میلی‌متری در کنار ۱۵۰ امرپ جوجه تیغی دیگر نیز برای آن‌ها ارسال کند.

کمپانی هوافضای بایکار نیز قصد دارد به منظور مقابله موثرتر اوکراینی‌ها با پهپادهای انتحاری گران ۱ و ۲ روسی، پهپادهای بایراکتار را به موشک‌ سونگور مسلح کرده تا در نقش هوا به هوا استفاده شوند. این موشک هدایت تصویرساز فروسرخ دارد و پس از قفل آن روی هدف و شلیک، دیگر نیازی به هدایتش نیست. برد موشک و سقف پرواز آن هنگام شلیک از زمین به ترتیب ۸ و ۴ کیلومتر است که البته هنگام شلیک از پهپاد، به دلیل اینکه دارای سرعت و ارتفاع اولیه هستند، افزایش قابل توجهی می‌یابد. هرچند مقابل هدفی همچون پهپاد انتحاری که حرارت کمی تولید می‌کند، مسئله اصلی توان قفل جستجوگر است که در برد کمتر از ۸ کیلومتر صورت می گیرد.

البته بیان این نکته نیز خالی از لطف نیست که اهدای تسلیحات از طرف ترکیه به اوکراین، برای آنکارا سود آور بود. مثلا پهپادهای بایراکتار TB۲ با عملکردی که از خود به جای گذاشتند، مشتریان خارجی جدیدی کسب کردند و جنگ اوکراین به نوعی تبلیغ آن‌ها محسوب می‌شود. طوری که رومانی، عراق، مالزی، اندونزی و حتی ژاپن نیز به خرید این پهپاد علاقه نشان داد. راکت‌های TRLG-۲۳۰ نیز در صورت نمایش عملکرد موفق خود خصوصا در ترکیب با پهپاد بایراکتار، می‌توانند فروش خوبی را به کشورهای خارجی، خصوصا آن‌ها که پهپاد TB۲ را در اختیار دارند، تجربه کند. البته تسلیحات ساخت ترکیه خود نیز کیفیت بالایی دارند که در بازاریابی اثر مثبتی می‌گذارد.

۲۲۷۲۲۷