یک مسئول با اشاره به اینکه تب کریمه کنگو از جمله بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان است که در فصول گرم سال و با شروع فعالیت کنهها، شیوع بیشتری پیدا میکند، گفت: تاکنون طی امسال ۲ مورد ابتلا به این بیماری گزارش شده است.
دکتر بهزاد امیری با بیان اینکه تب خونریزی دهنده کریمه کنگو یا CCHF یک بیماری ویروسی است، گفت: مخزن و ناقل این ویروس در طبیعت کنههای سخت و عمدتاً گونهای به نام هیالوما است. این کنهها حدود ۸۰۰ روز عمر میکنند و میتوانند ویروس را از طریق تخم به نسل بعدی خود انتقال دهند. زمانیکه این کنهها حیوان را مورد گزش قرار میدهند، ویروس را به بدن دام منتقل میکنند و دام در طی مدت دو هفته ناقل ویروس خواهد بود و ممکن است خود دام علامتی بروز ندهد. چنانچه در طی این مدت، دام توسط انسان بدون رعایت نکات بهداشتی و بدون استفاده از وسائل حفاظت فردی ذبح شود و در معرض خون و ترشحات دام آلوده قرار گیرد، احتمال انتقال بیماری به انسان وجود دارد.
رئیس گروه مدیریت بیماریهای قابل انتقال بین انسان و حیوان مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت با اشاره به اینکه کنه آلوده میتواند انسان را مورد گزش قرار داده و او را آلوده کند، تصریح کرد: اگر انسان نادانسته کنه آلوده به ویروس را با دست له کند و همچنین اگر فرد با یک بیمار مبتلا به تب کریمه کنگو در تماس باشد، چنانچه اصول بهداشتی و استفاده از وسائل حفاظت فردی به درستی رعایت نشود، ممکن است ویروس از طریق ترشحات آلوده و خون بدن بیمار، به فرد دیگری سرایت کند.
وی در خصوص علائم بیماری تب کریمه کنگو، تصریح کرد: تعداد زیادی از افراد مبتلا، بدون علائم هستند؛ اما افرادی که دچار علائم میشوند در فاز اولیه دچار تب ناگهانی، لرز، سردرد، درد عضلانی، درد عضلات شکم و کمر، گیجی، حالت تهوع، استفراغ و پرخونی مخاط میشوند، اما اگر بیماری وارد فاز حاد شود، خونریزی زیر پوستی، کبودی بدن، خونریزی داخل ملتحمه چشم، خونریزی مخاط، خونریزی از مجاری بدن و در نهایت درگیری چندین ارگان بدن مثل سیستم گوارشی، ادراری و تنفسی بروز میکند که اگر درمان مناسب انجام نشود، ممکن است منجر به مرگ بیمار شود. در فاز حاد بیماری، ۱۰ تا ۴۰ درصد احتمال فوت بیمار وجود دارد. بنابراین تشخیص و درمان به موقع بیماری بسیار مهم است.
امیری تاکید کرد: روشهای تشخیص و درمان تب کریمه کنگو در کشور مهیا شده و در هر نقطهای از کشور امکان انتقال نمونه و تشخیص نهایی بیماری وجود دارد و بیماران باید در صورت مشاهده اولین علامت، به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه کنند.
امیری بیشترین گروه سنی در معرض ابتلا به تب کریمه کنگو را گروه سنی جوان و میانسال و جمعیت مولد کشور معرفی کرد و گفت: برخی از مشاغل در معرض خطر انتقال ویروس CCHF قرار دارند؛ به عنوان مثال افرادی که مشاغلی در حیطه دام، دامداری، قصابی و کشتارگاه دارند، بیشترین جمعیت در معرض خطر هستند.
وی درباره فعالیت کنههای ایجاد کننده بیماری تب کریمه کنگو، گفت: فعالیت کنهها با شروع گرمای هوا آغاز میشود، بنابراین بیشترین موارد ابتلا به بیماری CCHF را در انتهای فصل بهار و تابستان مشاهده میکنیم، به همین علت توصیه میشود در فصول گرم سال توصیههای بهداشتی بیشتر رعایت شود.
وی افزود: در سال ۱۳۹۹ تعداد ۴۰ مورد مبتلا به تب کریمه کنگو در کشور شناسایی شدند که ۵ نفر به علت ابتلا به این بیماری جان خود را از دست دادهاند. همچنین از ابتدای سال جاری تا کنون ۲ نفر بیمار مبتلا شناسایی شدند و خوشبختانه تاکنون مورد فوت ناشی از ابتلا به CCHF در کشور نداشتهایم.
رئیس گروه مدیریت بیماریهای قابل انتقال بین انسان و حیوانات مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت با تاکید بر اجتناب از خرید گوشتهایی که خارج از نظارت شبکه سازمان دامپزشکی ذبح و عرضه میشوند، اظهار کرد: مردم باید از تهیه گوشت دام و سایر محصولات دامی همچون جگر خصوصا از کنار جادهها و معابر خودداری کنند و این امر جز با آگاهی رسانی نسبت به عوارض مصرف گوشت آلوده میسر نیست. بهتر است، دام را از میادین عرضه مجاز دام خرید کنند؛ چراکه این مراکز تحت نظر سازمان دامپزشکی است. ذبح دام باید در کشتارگاهها انجام شود، چراکه در تمامی کشتارگاههای مجاز دام، دامپزشکان حضور دارند و دام را قبل و بعد از ذبح بررسی و معاینه میکنند. برخی از انواع بیماری در دامها نظیر CCHF علائم ظاهری مشخصی ندارند و فقط دامپزشکان و کارشناسان بهداشتی قادر به تشخیص آن هستند.
وی افزود: به هیچ عنوان مردم نباید دام را در منازل و معابر عمومی ذبح کنند؛ چراکه خونابههای جاری میتواند منجر به آلودگی محیط و افزایش بروز و شیوع بیماریهای منقله از دام به انسان شود. برای اعیاد اسلامی و یا سایر مناسبتهای مذهبی نیز توصیه میکنیم ذبح دام را به کشتارگاهها واگذار کنند. افرادی که به ذبح دام مشغول هستند، باید از وسایل محافظت کننده مانند دستکش، چکمه و لباس مناسب استفاده کنند و ابزارشان را بعد از ذبح، ضدعفونی کنند و همچنین خونابهها نیز به طریق بهداشتی دفع شود.
وی با تاکید بر اینکه گوشت دام ذبح شده، قبل از مصرف باید به مدت حداقل ۲۴ ساعت در دمای ۴ درجه سانتیگراد در یخچال قرار داده شود، گفت: این اقدام به آن جهت است که پدیده جمود نعشی منجر به گلیکولیز شود. گلیکولیز نیز منجر به افزایش میزان اسیدیته و کاهش PH گوشت میشود که این فرایند باعث میشود، چنانچه ویروسی در گوشت وجود داشته باشد از بین برود. البته توصیه میکنیم، جگر و سایر امعا و احشای دام، پس از ۴۸ ساعت نگهداری در دمای چهار درجه سانتی گراد، مصرف شوند.
امیری با بیان اینکه مصرف جگر خام علاوه بر افزایش احتمال ابتلا به ویروس کرونا میتواند منجر به افزایش ریسک احتمال انتقال سایر بیماریهای قابل انتقال دیگر از دام به انسان شود، تصریح کرد: مواردی از ابتلا به CCHFدر سالهای گذشته، به واسطه مصرف جگر خام وجود داشته است. بنابراین، مردم باید از مصرف جگر خام و حتی نیمه پخته شده خودداری کنند.
آخرین دیدگاه