به گزارش خبر فوری، علی رغم تاکید مقامات عراقی مبنی بر بسته شدن مرزها به روی زوار اربعین و همچنین تاکید ستاد مبارزه با کرونای ایران بر خطرآفرین بودن این سفر زیارتی، باز عده ای به سمت مرزهای عراق رفته و طبق گزارشات رسیده ازدحام بسیاری در مرزهای بسته شده ایجاد کرده اند.
با سخنرانی مهم اخیر رهبر معظم انقلاب حجت بر همه تمام شد. آیت الله خامنه ای در سخنرانی اخیرشان در سالروز آغاز 8 سال دفاع مقدس، تاکید کردند: "رفتن به پیاده‌روی اربعین فقط متوقف به صلاح‌دید ستاد کروناست. اگر گفتند نه، که تا الان اینطور گفته‌اند، همه باید تابع و تسلیم باشند. به‌جای رفتن به مرز، از خانه اظهار ارادت کنیم."
با وجود تاکید مقام معظم رهبری که خود مرجع تقلید وحاکم شرع بوده و اظهارنظرشان به نوعی در حکم احکام فقهی هم است، اما بد نیست مروری بر نظر سایر فقهای شیعه در مورد این سفر در شرایط کرونایی نیز داشته باشیم. طبق حکم فقهی، حضور در شرایط ضرر جایز نیست. اما این موقعیت ضرر چگونه است، خود مبحثی است که فقها آن را تعیین می‌کنند.
بد نیست با مثالی این مساله را روشن کنیم. بعد از حادثه منا، بسیاری در مورد سفر حج که اتفاقا امری واجب هم است این سوال را مطرح کردند که آیا در شرایطی که جان زوار در خطر است، انجام این فریضه واجب است؟ خبرگزاری ایکنا پاسخ برخی فقها را در آن زمان جویا شد. برخی از این احکام به شرح زیر است:
پاسخ دفتر آیت‌الله‌العظمی مکارم شیرازی در این خصوص به شرح ذیل بود:
"دستور صریح قرآن این است کسی که استطاعت مالی دارد باید به حج واجب برود و رفتن به حج بر او واجب است. دولت عربستان مقصر است ولی نمی‌خواهند به خود بگیرند اگر الان به گردن نگیرند، روز قیامت و بعد از مرگ خداوند از آنها انتقام می‌گیرد؛ به هرحال این اتفاق قابل پیش‌بینی نبود ولی اگر مسلمانان احتمال بدهد که این سفر جان آنها را به خطر می‌اندازد، حکم منقطع میشود."
پاسخ آیت‌الله‌العظمی موسوی اردبیلی بدین شرح بود:
"اگر احتمال خطر زیاد باشد حج را باید به تاخیر بیاندازند و اگر احتمال خطر ضعیف باشد، باید به حج بروند."
پاسخ آیت‌الله‌العظمی غروی علیاری به قرار زیر بود:
"حج بر همه مسلمانان واجب است. احتمال خطر نمی‌تواند حج را از فرد ساقط کند؛ اگر شواهد و قرائن ثابت کند که جان و مال افراد تامین نمی‌شود، در این صورت حج ساقط میشود."
با بررسی سه حکم بالا مشخص میشود که اگر احتمالِ وجود خطر بالا باشد حکمِ واجب ساقط میشود اما اگر احتمال کم باشد حکم واجب ساقط نمی‌شود. حالا به دو نکته رسیدیم: اول اینکه احتمال خطر در انجام فریضه بسیار مهم است و دوم اینکه سفر حج یک امر واجب است اما سفر جهت زیارت حرم اباعبدالله(ع) امری مستحب. در مورد نکته اول که طبق نظر عقلا، پزشکان و ستاد مبارزه با کرونا صاحب نظر هستند و طبق گفته آنها احتمال شیوع بیماری در صورت انجام پیاده روی اربعین بسیار بالاست. اما در مورد دوم؛ بد نیست مروری بر دو نظر مختلف در این رابطه داشته باشیم.
آیت‌الله هادی عباسی خراسانی در جلسه خارج فقه خود، به مساله وجوب زیارت حرم اباعبدالله الحسین(ع) در اربعین پرداختند. هرچند اظهار نظر ایشان مربوط به قبل از سخنرانی اخیر مقام معظم رهبری است اما بد نیست به آن اشاره ای داشته باشیم. آیت الله عباسی خراسانی در رابطه با پیاده روی اربعین در ایام کرونایی گفتند: "نظر من این است که زیارت اربعین استحباب اکید دارد و در برخی مواقع وجوب کفایی پیدا میکند. وقتی وجوب کفایی پیدا کرد، ما باید ببینیم اگر زیارت اربعین با امری تزاحم پیدا کرد، مثلاً با بیماری کرونا تزاحم پیدا کرد، آیا باید اربعین تعطیل بشود یا باید دائر باشد. عرض ما با کمال صراحت این است که اگر به این نتیجه برسیم که اربعین، حفظ دین و تشیع است؛ حفظ اسلام از اوجب واجبات است و هیچ امری با آن تزاحم پیدا نمی‌کند."
آیت الله عباسی سپس ادامه دادند: "حالا می‌خواهیم چند روایت با این مبنا بیان کنیم. در کتاب «وسائل»، بابی با این عنوان وجود دارد: «باب تأكد استحباب زيارة الحسين بن علي و وجوبها كفاية». حدود چهل و پنج روایت که بیشتر آنها صحیح است، در این زمینه بیان شده که قابل فتواست. یکی از روایات این است: «سمعت أبا عبدالله يقول: وكل الله بقبر الحسين(ع) أربعة آلاف ملك شعث غبر يبكونه إلى يوم القيامة، فمن زاره عارفاً بحقه، شيعوه حتى يبلغوه مأمنه، وإن مرض عادوه غدوة وعشية، وإن مات شهدوا جنازته واستغفروا له إلى يوم القيامة.». امام صادق(ع) فرمودند: خداوند چهار هزار ملک غبارآلود را وکیل کرده است تا روز قیامت بر امام حسین(ع) گریه کنند. هرکس حضرت را با معرفت زیارت کند، او را مشایعت می‌کنند تا جایی که به خانه‌اش برسد و اگر مریض شود، او را صبح و شام عیادت می‌کنند و اگر بمیرد، برای او تا قیامت استغفار می‌کنند."
در مقابل این نظر، غالب فقها زیارت در روز اربعین را نه واجب کفایی بلکه امری مستحب می‌دانند. آیت‌الله طباطبایی‌نژاد(نماینده ولی فقیه در اصفهان) با اشاره به وجوب جهاد، تصریح کرد: "متأسفانه بعضی از افراد حتی بعضی از روحانیون جهاد و مردن به وسیله کرونا و رفتن به عزای امام حسین(ع) را مانند هم تصور کرده‌اند، باید بگویم که جهاد از سوی خداوند واجب است، جهاد با دشمن و کسی که جلوگیری از پیشرفت اسلام میکند و جهاد با دشمنی که با ما می‌جنگد واجب است، حتی خداوند نهی کرده است از جهاد با دشمنانی که با ما سر جنگ ندارند. اما جنگ با کفاری که با ما سرجنگ دارند واجب است."
طبق گزارش ایکنا، نماینده ولی فقیه در استان اصفهان با اشاره به اینکه دستور الهی و دینی برای کشته شدن و به خطر انداختن سلامتی در مراسم عزاداری امام حسین(ع) وجود ندارد، عنوان کرد: "اینکه بخواهیم از روی احساس یا عقل شخصی دستور برای مردم صادر کنیم که به عزاداری می‌رویم حتی اگر کرونا بگیریم و بمیریم، این فریب دادن و کلاه بر سر مردم گذاشتن است، به چه دلیل و با چه استدلالی چنین حرف‌هایی مطرح میشود؟ از کدام روایت یا قرآن چنین فهم کرده‌اید؟"
وی در ادامه افزود: "اگر کسی حرفی زد بدون استناد به قرآن و روایات، باید بدانیم راه را اشتباه رفته است و افراد به ضلالت و گمراهی خواهد کشید، بنابر این عزاداری برای امام حسین(ع) یکی از شعائر اسلامی است، ولی اگر جان کسی در خطر باشد آن عزاداری برای ما جایز نیست، شاید یک نفر به عزاداری برود و ناقل کرونا باشد و باعث کشته شدن دیگران بشود."
البته این مطلب چیزی نیست که فقط مورد تایید آیت الله طباطبایی‌نژاد باشد. بیشتر مراجع شیعه اعم از مجتهدین ایران و عراق بر این امرتاکید دارند. بد نیست در این رابطه حکم آیت الله سیستانی را از نظر بگذرانیم. دفتر حضرت آیت الله سیستانی به پرسش زیر پاسخی را دادند که بدان اشاره می‌کنیم.
"سوال: رهنمون حضرت آقا برای رفتن به اماکن زیارت مستحبی در عراق، ایران، سوریه و به عمره مستحبی و یا در آینده برای حج واجب و یا مستحبی چیست؟
پاسخ: در هر جایی که به منظور جلوگیری از انتشار بیماری یاد شده، اینگونه تجمعات ممنوع است باید این منع جدّی گرفته شود، و در صورت عدم منع با رعایت اصول بهداشتنی اشکال ندارد. البته هر شخصی که خوف آن را دارد که در اثر حضور در تجمعات مردم مبتلا به این بیماری شده و آسیب شدیدی ببیند و یا منجر به مرگش شود، باید از این امر اجتناب کند."
با توجه به اینکه سفر به کربلا تا به این لحظه توسط ستاد کرونا ممنوع اعلام شده بنابراین، حکم آیت الله سیستانی بر آن صادق است.
اکنون نظر شما چیست؟ به نظر شما آیا سفر به مرزهای عراق در شرایط فعلی جایز است؟ به نظرتان چرا علی رغم فتاوی متعدد مراجع بسیاری از افرادی که خود را شیعه و مذهبی می‌دانند به سمت مرزها هجوم برده‌اند؟
badoorbin.comakhbarazad.comمنبع : خبرفوری
آخرین دیدگاه